Latem chętniej przygotowujemy lekkie i orzeźwiające chłodniki. Wiosną sięgamy po świeże, sezonowe warzywa, aby wyczarować z nich pyszną jarzynową, botwinkę czy szczawiową. Końcem lata i wczesną jesienią na talerzach królują grzybki, zimą z kolei rozgrzewamy się sycącymi zupami na wywarach mięsnych, często wzbogaconych o bardziej kaloryczne dodatki.
Kremowe zupy można przygotować o każdej porze roku, wykorzystując świeże warzywa sezonowe lub warzywne mrożonki. Z reguły nie wymagają one długiej listy składników czy gotowania czasochłonnych wywarów mięsnych. Najczęściej wystarczą ulubione warzywa, esencjonalny bulion, aromatyczne przyprawy i odrobina tłuszczu, który jest nie tylko nośnikiem smaku, ale także niezbędnym składnikiem każdego posiłku umożliwiającym przyswajanie witamin (A, E, D i K). Najpyszniejsze zupy przyrządzimy wykorzystując do ich przygotowania domowy bulion. Aby zaoszczędzić czas, można ugotować go jednorazowo w większej ilości, poporcjować i zamrozić w pojemnikach do przechowywania żywności. Po rozmrożeniu będzie świetną bazą nie tylko pod zupę, ale także idealnym dodatkiem do risotta, gulaszu czy wszelkiego rodzaju potrawek.
Kremowe zupy można podawać solo, ale równie dobrze smakują zaserwowane z grzankami z piekarnika (np. czosnkowymi), domowym groszkiem ptysiowym (przepis poniżej) oraz makaronem czy ryżem.
Aby wzbogacić smak kremu i ciekawie go zaprezentować, można pokusić się o przygotowanie chrupiących dodatków np. chipsów z salami, szynki parmeńskiej, jarmużu, warzyw korzeniowych czy jabłka (idealne do zup lekko pikantnych i tych, o korzennym aromacie). Świetną ozdobą zupy oraz dodatkową porcją witamin będą świeże zioła, choćby pospolita natka pietruszki, koperek czy bazylia, a także podprażone na suchej patelni chrupiące ziarna i orzechy.
Dla podkreślenia smaku kremowych zupy można okrasić je kleksem śmietany, jogurtu naturalnego czy też, w wersji bardziej kalorycznej lekką pianką przygotowaną z ubitej kremówki lub ciepłego pełnotłustego mleka.
Zupy kremy, bez względu na to, czy serwowane są na co dzień, czy na wyjątkowe okazje zawsze mogą prezentować się pięknie i smakować wybornie. Takie zupy, to także świetny pomysł na posiłek do pracy. Można zabrać je ze sobą w termosie i w dowolnej chwili sięgnąć po sycącą i rozgrzewającą porcję witamin. Bogate w błonnik, zmiksowane warzywna na długi czas zasycą, a dodatkowo dodadzą energii do pracy. Taki posiłek to też świetna alternatywa dla popularnych zup instant, których skład i jakość często pozostawia wiele do życzenia.
Oto kilka moich propozycji, na pyszne, rozgrzewające i sycące kremowe zupy.
Kremowa zupa z ciecierzycy z mlekiem kokosowym
Składniki:
300 g czerwonej soczewicy
1 duża cebula
2 ząbki czosnku
1 średnia marchew
200 ml mleka kokosowego
1,5 l domowego bulionu warzywnego
1/2 łyżeczki startego imbiru
1 szczypta gałki muszkatołowej
1/4 łyżeczki świeżo zmielonego czarnego pieprzu
sól (opcjonalnie)
1 łyżka masła
1 łyżka oleju rzepakowego
Dodatkowo:
1 łyżka posiekanej natki pietruszki (do podania)
grzanki (do podania)
Cebulę pokroić w drobną kostkę. W garnku rozpuścić masło z olejem. Dodać cebulę i podsmażyć do zrumienienia. Dodać pokrojoną na plasterki marchew, przeciśnięty przez praskę czosnek, oraz imbir. Podsmażyć przez chwilę. Dolać bulion i gotować na wolnym ogniu do czasu, aż marchew będzie lekko miękka. Dosypać soczewicę i gotować do miękkości ok. 10-15 minut. Zupę doprawić pieprzem, gałką muszkatołową i ewentualnie solą. Zdjąć z ognia, zmiksować, do uzyskania gładkiej konsystencji i dodać mleko kokosowe. Ponownie podgrzać przez ok. 3 minuty. Podawać gorącą z grzankami i posiekaną natką pietruszki.
Kremowa zupa z bobu
Składniki:
400 g ugotowanego, obranego bobu
1 litr domowego bulionu warzywnego
50 g rukoli
1 duża cebula
2 ząbki czosnku
2 łyżki masła
1 łyżka oleju
1 łyżka posiekanego, świeżego tymianku
1 łyżka posiekanej, świeżej bazylii
2 łyżki posiekanego koperku
szczypta cukru
sól (do smaku)
pieprz czarny świeżo zmielony (do smaku)
Dodatkowo (do podania):
grzanki, ser grana padano (lub parmezan), płatki migdałowe
W garnku rozpuścić masło z olejem. Dodać pokrojoną w kostkę cebulę i szczyptę cukru, podsmażyć do zrumienienie. Dodać przeciśnięty przez praskę czosnek oraz bób. Całość chwilę podsmażyć. Zalać bulionem i gotować na wolnym ogniu ok. 10 minut. Dodać posiekane zioła i rukolę. Zupę lekko przestudzić i zmiksować na gładki krem. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Ponownie podgrzać.
Na suchej patelni podprażyć płatki migdałowe. Zupę podawać z wiórkami sera, grzankami i podprażonymi płatkami migdałów.
Zupa krem z pieczonych warzyw
Składniki:
2 duże mięsiste pomidory
1 średnia cukinia
1 czerwona papryka
1 cebula
2 ząbki czosnku
oliwa w oliwek
500 g przecieru pomidorowego
1 łyżka masła
2 łyżeczki koncentratu pomidorowego
1,5 l bulionu warzywnego
świeżo zmielony czarny pieprz
szczypta świeżo zmielonych płatków chili
2 łyżeczki cukru
1/4 pęczka bazylii
4 łodygi świeżego tymianku
mozzarella w kulkach
Pomidory, paprykę i cukinie oczyścić, pokroić na mniejsze kawałki i ułożyć na blaszce do pieczenia. Skropić oliwą, posolić i popieprzyć. Wstawić do piekarnika nagrzanego do 200 stopni na około 40 minut.
Na oliwie podsmażyć pokrojoną w kostkę cebulę. Dodać posiekany czosnek. Dodać upieczone warzywa razem z sokiem, który wytworzył się podczas pieczenia. Zalać bulionem, dodać przecier i koncentrat. Gotować na wolnym ogniu przez ok. 20 minut. Dodać zioła, doprawić pieprzem, chili i cukrem. Gotować około 5 minut. Zupę zmiksować na krem, dodać masło i chwilę gotować. Podawać z kulkami mozzarelli, skropioną oliwą z oliwek z ulubionym pieczywem.
Krem z pieczonej papryki z chipsami salami
Składniki:
Krem z papryki:
4 duże czerwone papryki (ok.1,3 kg)
1 duża cebula
2 ząbki czosnku
1 łyżka masła
świeżo zmielona sól morska (do smaku)
1/2 łyżki słodkiej papryki
1/4 łyżeczki świeżo zmielonych płatków chili
1/8 łyżeczki ostrej wędzonej papryki
3 łyżki posiekanej natki pietruszki
świeżo zmielony czarny pieprz
1 łyżeczka cukru
Chipsy salami:
80 g plastrów salami
Paluchy:
1/2 średniej bagietki
1/2 łyżeczki słodkiej papryki
Chipsy salami: Na suchej patelni ułożyć plasterki salami. Podpiec z obu stron, do chrupkości. Wytopiony tłuszcz zachować.
Paluchy: Bagietkę pociąć na długie paluchy i posypać papryką. Wstawić do piekarnika nagrzanego do 180 stopni na kilka minut.
Krem z papryki: Papryki przeciąć na połówki, usunąć gniazda nasienne i ułożyć na blaszce. Wstawić do nagrzanego do 200 stopni piekarnika i piec około 40-50 minut, aż miąższ będzie miękki, a na skórce pojawią się czarne plamki. Upieczoną, gorącą paprykę przełożyć do foliowej torebki i zamknąć. Zostawić na około 20 minut. Wyciągnąć i obrać ze skórki. Na tłuszczu, który wytopił się z salami zeszklić pokrojoną drobno cebulę. Dodać przeciśnięty przez praskę czosnek i upieczoną paprykę. Chwilę smażyć. Przełożyć do garnka, zalać ok. 1 litrem wody i gotować na wolnym ogniu około 30 minut. Doprawić chili, papryką, papryką wędzoną, solą i pieprzem. Dodać łyżeczkę cukru i łyżkę masła. Zupę zmiksować na krem. Ponownie podgrzać. Podawać gorącą posypaną posiekaną natką, z chipsami z salami i paprykowymi paluchami.
Zupa krem z zielonego groszku z domowym groszkiem ptysiowym
Składniki:
Zupa-krem:
700 g zielonego groszku (świeżego lub mrożonego)
50 g rukoli
1 łyżka masła
1 łyżka oleju
1 duża cebula
2 duże ząbki czosnku
sól (do smaku)
świeżo zmielony czarny pieprz (do smaku)
1/4 łyżeczki świeżo startej gałki muszkatołowej
3 łyżki posiekanego koperku
śmietana 30 % (do podania)
Groszek ptysiowy:
125 ml wody
75 g masła 82 %
75 g mąki pszennej
2 duże jajka
1/4 łyżeczki soli
1 szczypta świeżo startej gałki muszkatołowej
Groszek ptysiowy: Wodę z masłem zagotować. Dodać mąkę wymieszaną z solą i gałką muszkatołową. Mieszać energicznie łyżką do połączenia się składników i zagęszczenia. Odstawić do wystudzenia. Do zimnej masy dodać po jednym jajku i zmiksować. Ciasto przełożyć do rękawa cukierniczego i wyciskać małe kulki na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia. Pozostawić spore odstępy, bo groszek w trakcie pieczenia urośnie. Piec ok. 15-18 minut w 210 stopniach.
Zupa krem: W garnku rozpuścić masło z olejem. Dodać pokrojoną w kostkę cebulę i smażyć do zrumienienia. Dodać przeciśnięty przez praskę czosnek i dolać 1,5 l wody. Dodać groszek i gotować do miękkości około 10 minut. Pod koniec gotowania dodać rukolę. Zupę zmiksować na krem. Doprawić solą, pieprzem, gałką muszkatołową i dodać koperek. Ponownie zagotować. Podawać gorącą z groszkiem ptysiowym i kleksem śmietany.
Krem z pora z tymiankiem i serowymi grzankami
Składniki:
3 duże pory
2 łyżki masła
2 średnie ziemniaki
1/2 łyżki suszonego tymianku
1 średnia cebula
sól (do smaku)
biały pieprz (do smaku)
1/2 łyżeczki gałki muszkatołowej
2 ząbki czosnku
3 łyżki mleka
2 bułki grahamki
4 łyżki twardego sera
Oczyszczone pory pokroić w talarki. Cebulę pokroić w piórka, ziemniaki w kostkę. W garnku rozpuścić masło. Dodać cebulę i zeszklić. Dodać pokrojone pory, ziemniaki oraz przeciśnięty przez praskę czosnek. Podsmażyć do zrumienienia. Dodać pozostałe przyprawy i zalać około 2 litrami wody. Gotować do miękkości około 30 minut. Zupę zmiksować, dodać mleko i ponownie zagotować. Doprawić do smaku pieprzem i solą. Grahamki pokroić na małe kanapki. Na wierzch położyć ser i zapiec w piekarniku z funkcją grill na chrupiąco. Do miski włożyć po 2-3 grzanki i zalać gorącą zupą. Podawać od razu.
Zupa krem z marchwi
Składniki:
800 g marchwi
1 średnia cebula
2 średnie ziemniaki
3 ząbki czosnku
1/2 łyżeczki gałki muszkatołowej
2 cm kawałek imbiru
1/4 łyżeczki curry
1/4 łyżeczki kurkumy
sól (do smaku)
pieprz (do smaku)
2 łyżki masła
szczypta cukru
woda ok. 1,5 litra
natka pietruszki (do podania)
śmietana lub jogurt (do podania)
Marchew i ziemniaki obrać. Ziemniaki pokroić w kostkę, marchew w talarki. Cebulę pokroić w kostkę. Masło rozpuścić w garnku dodać posiekaną cebulę, szczyptę cukru i soli, zeszklić. Do zeszklonej cebuli dodać marchew, ziemniaki, przeciśnięty przez praskę czosnek oraz starty na tarce imbir. Dosypać pozostałe przyprawy i chwilę podsmażyć. Zalać wodą (około 1,5 l) i gotować do miękkości. Zupę zmiksować na krem, ewentualnie doprawić i ponownie doprowadzić do wrzenia. Podawać gorącą posypaną natką z kleksem śmietany lub jogurtu.
Pikantny krem z kalafiora z curry i migdałami
Składniki:
1 duży kalafior
2 łyżki masła
1 duża cebula
3 ząbki czosnku
1 łyżeczka curry
1/8 łyżeczki gałki muszkatołowej
1 łyżeczka tymianku
1 łyżka posiekanego koperku
4 łyżki płatków migdałowych
sól
biały pieprz
szczypta cukru
Masło rozpuścić w rondlu. Dodać posiekaną w piórka cebulę, szczyptę cukru i soli. Zrumienić. Dodać posiekany czosnek. Podsmażyć krótko i zalać wodą. Kalafiora oczyścić i podzielić na różyczki. Dodać do garnka. Przyprawić solą, pieprzem, gałką muszkatołową, tymiankiem i curry. Dotować na małym ogniu do miękkości. Zupę zmiksować na gładkie pure. Ponownie zagotować i doprawić do smaku. Na suchej patelni podprażyć płatki migdałowe. Zupę podawać posypaną płatkami i posiekanym koperkiem.
Krem z dyni z jabłkiem
Składniki:
1 kg dyni (pozbawionej skóry i pestek)
2 łyżki masła
2 średnie cebule
1 łyżeczka cukru
2 ząbki czosnku
1 średnie czerwone jabłko
1 łyżeczka imbiru
1 1/2 łyżeczka curry
1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej
1/2 łyżeczki kurkumy
sól
szczypta chili
3 łyżki pestek z dyni
2 łyżki jogurtu greckiego
Masło rozpuścić na patelni. Dodać pokrojoną w piórka cebulę, szczyptę soli i łyżeczkę cukru. Wszystko razem smażyć, aż cebula równomiernie się zeszkli. Do zeszklonej cebuli dodać przeciśnięty przez praskę czosnek, pokrojoną w drobną kostkę dynię, 2/3 jabłka obranego i pokrojonego w kostkę oraz przyprawy. Wszystko dusić na wolnym ogniu przez około 5 minut. Przełożyć do garnka, zalać około 1 1/2 l wody i gotować na małym ogniu do miękkości. Zupę zmiksować na aksamitne pure i ponownie zagotować. Doprawić do smaku. Podawać z kleksem jogurtu, podprażonymi na suchej patelni pestkami dyni i jabłkiem pokrojonym w słupki.
Zupa krem z cukinii
Składniki:
1 kg cukinii
1 duża cebula
1 duży (lub dwa małe) ząbki czosnku
2 łyżki masła
szczypta cukru
sól
świeżo zmielony pieprz ziołowy
1 łyżka świeżego tymianku (lub 1/2 łyżki suszonego)
3 liście lubczyku
2 liście laurowe
3 ziela angielskie
Dodatkowo:
grzanki lub groszek ptysiowy (do podania)
Cebulę pokroić w piórka. Masło rozpuścić w garnku i wrzucić cebulę. Dusić do zeszklenia z odrobiną cukru i soli. Cukinię (nie obraną) pokroić na drobną kostkę. Wrzucić do zeszklonej cebuli i chwilę smażyć. Dodać przeciśnięty przez praskę czosnek, ziele i liść. Zalać około 1 litrem wody. Gotować około 15-20 minut. Dodać tymianek, lubczyk, doprawić do smaku. Wyciągnąć ziele i liść i zmiksować zupę na krem. Chwilę podgotować i ponownie doprawić. Podawać gorącą z czosnkowymi grzankami lub groszkiem ptysiowym.
