Kulinarny karnet Christophera - Andrzejki - Jędrzejki - Andrzejówki.

W dawnych czasach ,kiedy dni stawały się krótsze ,wieczory dłuższe, pracy mniej , a TV jeszcze nie było ,ludzie zbierali się w jednym domu, aby gawędzić ,śpiewać i bawić się .Takim  spotkaniom sprzyjały wigilie Katarzyny i Andrzeja . Był to czas wróżb. Kawalerowie wróżyli sobie w ” katarzynki.

 "Poradzić się Minerwy - sposób to jedyny,

Którą świat pod imieniem wielbi Katarzyny.”

Natomiast panny wróżyły sobie na św. Andrzeja. Z czasem  wróżby „ katarzynkowe” zanikły ,a tradycja andrzejek pozostała do dziś. Andrzejkowe wróżby ,a potem kolacja przy świecach. Obchodzimy je w wigilię (w przeddzień) dnia św. Andrzeja, czyli 29-go listopada w całej Europie. Do Polski zwyczaj ten przywędrował  w XVI w..W swoim utworze Marcin Bielski w 1557r tak napisał :

„Nalejcie wosku na wodę ,

Ujrzycie swoją przygodę

Słyszałem od swej macierze

Gdy ,która mówi pacierze

W wigilię Andrzeja świętego

Ujrzy oblubieńca swego…”

Ale andrzejki ,to nie tylko wróżby. W niektórych regionach Polski  wierzono, że w tę noc schodzą na ziemię dusze potępieńców. By ich odstraszyć  rozpalano małe ogniska tzw.” ognie Św. Andrzeja”.

Obecnie andrzejki  przekształciły się w zabawę dla wszystkich, dla dorosłych i dzieci ,są zawsze oczekiwane z ciekawością .

Najbardziej popularnym zwyczajem  andrzejkowym jest lanie wosku .Inną, która nie wymaga przygotowań jest wróżba z butami ,ze świeczkami ,obierkami z jabłek i wiele innych bardzo niedorzecznych ,a może nie.

Przedstawię teraz kilka  propozycji kulinarnych.




 

Ciasteczka z wróżbą.

Ciasteczka z wróżbą, aforyzmem czy" złotą" myślą mogą uatrakcyjnić każde towarzyskie spotkanie. Bawią  (ucząc)się dzieci i dorośli.
Nie są to typowe chińskie ciasteczka. Moje robi się sprawniej.
Wcześniej należy przygotować odpowiedni tekst. Najlepiej wydrukować i pociąć na paski 10cmX2cm.

30 dag mąki tortowej
8 dag cukru
2 łyżeczki cukru waniliowego
2 jajka
1 żółtko
2 łyżki oleju
i jeżeli ciasto źle się zagniata dodać trochę śmietany
szczypta soli.

Mąkę przesiać, dodać resztę składników i zagnieść. Cienko ,bardzo cienko rozwałkować i wykrawać szklanką kółka.
Na każdym położyć migdałek czy orzeszek i złożoną karteczkę z wróżbą. Złożyć na połowę,  zlepić i wygiąć w kształt rogalika około 35sztuk.

Piec w temp.180stop.15min. Papier nie przykleja się do ciasta i druk się nie rozmywa.
Niestety ciasteczka są troszeczkę twardawe, ale łamią się i dadzą się zjeść. Akurat w tym wypadku nie o jedzenie idzie. Jak zabawa, to zabawa. Młotek nie będzie potrzebny. Teksty możemy przedrukować z  internetu, ale ciekawsze będą fraszki ze wskazaniem!
Życzę miłej zabawy:)

Do smacznych i jadalnych należy wróżba „pączkowa”.

Składniki.

1,5 szkl. mąki +1 łyżeczka proszku do pieczenia

2 serki  homogenizowane waniliowe

3 jajka

olej do smażenia

cukier puder do posypania

Składniki ciasta zmiksować. Każdy kładzie łyżkę ciasta na rozgrzany tłuszcz i smaży. Tłuszcz nie może być zbyt gorący, aby pączki nie przypaliły się ,a były  przepieczone. Wyłowić swój  „pączek-przepowiednię” i uruchomić wyobraźnię. Oczywiście pączek zjadamy ze smakiem ,żeby przepowiednia się sprawdziła.
 

Espera marido –czekając  na męża.

Portugalski deser ,którego nazwa znakomicie pasuje do wieczoru andrzejkowego.

Składniki.

125g cukru

0,25 szkl. wody

3 jajka

cynamon do posypania

Na  małym ogniu gotujemy wodę z cukrem do nitki ,aż utworzy się lukier. Zdejmujemy z ognia, studzimy. Ubite lekko jajka  dodajemy do  lukru, ciągle ubijając. Stawiamy na małym ogniu i ubijamy ,aż masa urośnie .Przelewamy do miseczek, posypujemy cynamonem .Podajemy na ciepło lub zimne . I wreszcie z  błogością w ustach czekamy na to ,co przyniesie nam los, niezależnie od wróżb.

Zamiast lać wosk ,każdy może wylać na patelnię chochelkę ciasta naleśnikowego i wróżyć  z  kształtu naleśnika.  Następna praktyczna wróżba która ,podniesie nas na duchu, jeżeli wróżba nie będzie pomyślna.

A teraz, dzieci przygotują kartki z jednej strony kolorowe i  losujemy  porady.

*biały- pij więcej mleka

*zielony – uważaj na siebie ,patrz pod nogi, gdy przechodzisz przez  jezdnię

*żółty – ubieraj się stosownie do pogody ,nie pij zimnych napoi, kiedy jesteś spocony, dbaj o zdrowie

*czarny – sprzątaj po sobie ,nie niszcz zabawek

*niebieski  - pilnuj swoich rzeczy ,bo inaczej coś może „samo” zniknąć.

Andrzejkowa  „pogodynka”.

Gdy św. Andrzej ze śniegiem przybieży ,sto dni śniegu  na polu leży.

Śnieg na Andrzeja dla zboża zła nadzieja.

Jeżeli na Andrzeja wiatr i mgła ,to od Bożego Narodzenia będzie sroga zima.

Gdy w Andrzeja deszcz lub słota  w grudniu drogi bez błota.

Na św. Andrzeja trza kożucha dobrodzieja.

Czy wróżby andrzejkowe należy traktować poważnie? Nie jestem wróżką ,ale słyszałem ,że zakpienie z wróżby może się źle skończyć. Jednak w andrzejki należy popatrzeć na wróżby z szerokim uśmiechem i przymrużeniem oka.

Wspaniałych, wesołych andrzejek życzę.