Czy Grecy odkryli sekret długowieczności? Hipotez na ten temat jest wiele, jak się jednak okazuje, nie wynaleziono żadnego cudownego eliksiru. Czynnikiem, który wpływa na wydłużenie życia jest natomiast zdrowa i zróżnicowana dieta. Czym charakteryzuje się jadłospis populacji z regionu śródziemnomorskiego?
Wyróżnikami są przede wszystkim:
- duże spożycie owoców, warzyw, ziemniaków, fasoli, orzechów, nasion, chleb i innych produktów zbożowych;
- stosowanie oliwy z oliwek do gotowania i przyrządzania potraw;
- umiarkowane spożycie ryb i owoców morza;
- bardzo małe spożycie mięsa czerwonego;
- małe spożycie serów pełnotłustych;
- umiarkowane spożycie wina (zwykle w czasie posiłków);
- bazowanie na świeżych produktach;
- aktywny tryb życia.
Na pierwszy ogień idą owoce i warzywa… Jedzenie świeżych produktów chroni nasz organizm zarówno przed chorobami serca jak i nowotworami, dzięki występującym w nich antyoksydantom. Pomidory są głównym źródłem przeciwutleniaczy, a w diecie śródziemnomorskiej niejednokrotnie stanowią one podstawę wielu posiłków. „W celu zwiększenia przyswajalności likopenu, jednego z głównych przeciwutleniaczy obecnych w pomidorach, zalecane jest stosowanie procesów związanych z ogrzewaniem, np. gotowanie stosowane w czasie przygotowywania sosu pomidorowego, którego to w kuchni greckiej nie brakuje.” – podpowiada dietetyk Naturhouse, Lidia Fątowicz.
Co z oliwą z oliwek? Jest ona niemal wyłącznym tłuszczem w kuchni śródziemnomorskiej, stosowanym zamiast masła, margaryny i oleju. „Oliwa z oliwek jest bogatym źródłem kwasów tłuszczowych jednonienasyconych, które chronią organizm przed chorobami serca, prawdopodobnie dzięki temu, iż wypierają one z diety tłuszcze nasycone.” – tłumaczy dietetyczka. Oliwa z oliwek jest również źródłem antyoksydantów, takich jak np. witamina E. Warto zapamiętać, że oliwa z oliwek jest stosowana do przyrządzania dań warzywnych, sosów pomidorowych, sałatek i do smażenia ryb.
A ryby? Tłuste czy chude? Ryby, a w szczególności ryby tłuste, takie jak sardynki, które Grecy uwielbiają, posiadają korzystne właściwości zdrowotne. Tłuste ryby są źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Szczególnie korzystny dla funkcjonowania serca okazuje się długołańcuchowy kompleks pochodnych tych kwasów, który dzięki właściwościom przeciwzapalnym i rozszerzającym naczynia krwionośne zapewnia prawidłowy przepływ krwi.
Mleko i przetwory. Grecy upodobali sobie szczególnie białe kozie lub owcze sery (np. feta) oraz jogurty, spożywane w różnej formie. Sery najczęściej stanowią idealny dodatek do sałatek lub warzyw na ciepło, a jogurty są podstawą past, sosów i dipów (np. Tzaziki). W kuchni śródziemnomorskiej nie używa się natomiast prawie nigdy masła i śmietany – wybiera się zdrowsze ich odpowiedniki – oliwę oraz jogurty. Pełnotłuste produkty mleczne ze względu na zawartość tłuszczy nasyconych mogą przyczyniać się do rozwoju miażdżycy i innych chorób układu krwionośnego. Bezpieczniej jest więc wybierać lżejsze zamienniki - tłumaczy dietetyk. Produkty mleczne dostarczają do organizmu cenne białko, wapń, a także żywe kultury bakterii, które wpływają korzystanie na układ pokarmowy.
Wino do posiłku to jest to? „Populacja krajów śródziemnomorskich pija wino w umiarkowanych ilościach, które zwykle podawane jest jako dodatek do głównych dań. Dla mężczyzn umiarkowaną ilością są dwie lampki, a dla kobiet jedna lampka dziennie. Wino czerwone zawiera szeroką gamę fitoskładników, czyli składników roślinnych o właściwościach prozdrowotnych. Należą do nich polifenole, będące silnymi antyoksydantami, które m. in. chronią "zły" cholesterol LDL przed utlenianiem.” – dodaje dietetyczka z Naturhouse.
Połączenie tych wszystkich składników sprawia, że stosowanie diety znad morza śródziemnego jest korzystne i wskazane dla zdrowia. Również inne czynniki, których często brakuje nam, takie jak np. bardziej zrelaksowane podejście do jedzenia, przebywanie na świeżym powietrzu i zwiększona aktywność fizyczna przyczyniają się do poprawy stylu życia w regionie śródziemnomorskim.
Artykuł pochodzi z Centrum Dietetycznego Naturhouse