Cytryny - okrągłe, owalne, jajowate, żółte czy lekko zielone- to uniwersalny środek zakwaszający stosowany w niemal każdej kuchni. Uprawiane w krajach śródziemnomorskich, są stałym składnikiem wielu dań i marynat - nadają im przyjemny aromat i kwaskowaty posmak. Niestety skórka z cytryny często poddawana jest działaniu różnych substancji, które choć są prawnie dopuszczane, to jednak sprawiają, że skórka takich owoców do spożycia się nie nadaje. Skórka cytryn niepryskanych stanowi doskonałe perfumy dla wszelkiego rodzaju wypieków i deserów, nadając im pożądaną nutkę orzeźwienia i lekkości. Jakkolwiek, parafrazując polskie przysłowie- nie ma rzeczy niezastąpionych. Czym można więc zastąpić cytrynę w kuchni? A czym można jeszcze bardziej podkręcić cytrynowy smak potrawy?
Najbardziej oczywistą odpowiedzią wydaje się być limetka czy limonka- mały, zielony owoc cytrusowy, notabene krewniak dobrze znanej nam cytryny. Limetka ma cienką skórkę, jest kwaśniejsza i bardziej aromatyczna niż cytryna.
Kolejnym zamiennikiem cytryny mogą być liście kafiru - czyli liście cytrynowe. Są to zielone, okrągłe liście drzewa lima kaffir o przyjemnym i świeżym cytrynowym aromacie.
Innym składnikiem potraw wzmacniającym cytrynowy smak dania są liście kolendry. W kuchni azjatyckiej i Ameryki Łacińskiej pełnią taką rolę, jaką w kuchni polskiej pełni pietruszka. Kolendra w takiej postaci ma smak cytrynowo-pieprzowy i idealnie sprawdza się jako przyprawa do zup, dań jednogrankowych, ryb, drobiu czy warzywnych gulaszy.
Na liście przypraw i owoców wzbogacających smak potraw cytrynowym aromatem nie może zabraknąć trawy cytrynowej - tajlandzkiego specjału o ostrym cytrynowym smaku. W kuchni zastosowanie znajdują jej białawe zakończenia o kształcie bulwy i cytrynowym aromacie, które obcina się ok. 12 cm nad korzeniem. Dostępna jest już również w Polsce w postaci suszonej, jak też zmielona, zamknięta w słoiczkach.
Kolejną przyprawą o cytrynowym aromacie jest pieprz syczuański (pieprz japoński)- charakterystyczny dla kuchni chińskiej i japońskiej. Pieprz japoński to nic innego jak jagody krzewu żółtodrzew pieprzowy występujący w Japonii, Korei i północy Chin. Zastosowanie znajdują zewnętrzne łupiny owoców o charakterystycznym pieprzowo-cytrynowym aromacie. Przed użyciem przyprawę tą należy uprażyć na suchej patelni, do momentu aż jagody nabiorą czarnej barwy. Znajduje zastosowanie w marynatach, pieczeniach, czy daniach rybnych.
Jeśli zależy nam na wydobyciu cytrynowego posmaku i aromatu, a jednocześnie na zaostrzeniu dania, idealnym rozwiązaniem wydaje się być imbir. Korzeń imbiru jest brązowy, w środku żółtawy. Ma charakterystyczny intensywnie pikantny smak, słodkawy i lekko cytrynowy aromat, a to za sprawą zawartych w nim olejków eterycznych. Imbir dostępny jest świeży, w syropie cukrowym, w postaci sproszkowanej czy kandyzowany- w tej postaci idealnie nadaje się jako dodatek wzbogacający smak ciast czy innych słodyczy.
Tyle teorii i pożytecznych informacji. Teraz pora na praktykę. Zapraszam na pyszne potrawy o przyjemnym cytrynowym smaku i aromacie!
Mini marchewki z cytrynowo-otrębową kruszonką
SKŁADNIKI:
• mini marchewki - 450 g
• duża garść drobno posiekanej pietruszki
• skórka otarta z jednej cytryny
• odrobina świeżo startego imbiru
• łyżka otrąb owsianych
• łyżka oliwy
• sól do smaku
PRZYGOTOWANIE:
Mini marchewki przekładamy do naczynia żaroodpornego. Dodajemy do nich łyżkę oliwy i sól do smaku, posiekaną pietruszkę, skórkę z cytryny oraz starty imbir. Posypujemy łyżką otrąb owsianych. Dobrze mieszamy. Wstawiamy do piekarnika- funkcja termoobieg 180 stopni, 30 minut, następnie zwiększamy temp. do 220 stopni i pieczemy jeszcze ok. 10 minut. Dietetyczna przekąska fit gotowa! Smaczna, kolorowa i zdrowa porcja witamin.
Grillowane halloumi i pomidory malinowe z dressingiem agawowym na bazie oleju rzepakowego, grillowaną cytryną i orientalnym kuskusem razowym
Pyszny grillowany ser w towarzystwie grillowanego, aromatycznego pomidora malinowego i grillowanej cytryny, serwowany z orientalnym razowym kuskusem z nutą kafiru to propozycja na nowoczesne, lekkie i smaczne danie z grilla (lub w domowych warunkach - patelni grillowej). Wszystkie elementy dania harmonijnie łączy ze sobą agawowy dressing na bazie oleju rzepakowego.
Składniki
• 250 g sera Halloumi
• ogórek szklarniowy
• 2 ogórki małosolne
• 1 pomidor malinowy
• sól
• pieprz
• 200 g kuskusu razowego
• 200 ml domowego wywaru warzywnego
• 2-3 liście kafiru
• pęczek natki pietruszki
• suszone oregano
• cytryna
Na dressing:
• łyżka syropu z agawy
• 4-5 łyżek oleju rzepakowego
• sól
• pieprz
• łyżka octu balsamicznego
• skórka z połowy cytryny
Dressing- łączymy ze sobą syrop z agawy, ocet balsamiczny, sól, pieprz i skórkę z cytryny. Stopniowo wtłaczamy olej rzepakowy do momentu uzyskania jednolitej emulsji.
Kuskus przesypujemy do miski. Wywar warzywny zagotowujemy z liśćmi kafiru. Kiedy liście oddadzą swój aromat, wywarem zalewamy kaszkę. Pozostawiamy pod przykryciem na ok. 30 minut do pełnego nasiąknięcia, po tym czasie usuwamy liście kafiru. Dodajemy drobno posiekaną natkę pietruszki. Mieszamy.
Ser porcjujemy na zgrabne kawałki. Każdy kawałek smarujemy za pomocą pędzelka dressingiem z obu stron. Ser grillujemy z każdej strony do momentu aż powstaną ładne brązowe prążki.
Pomidora kroimy w dość grube plastry. Każdy plaster z obu stron solimy i doprawiamy suszonym oregano. Plastry pomidora grillujemy krótko z obu stron.
Cytrynę przekrawamy na pół i układamy na ruszcie- chwilę grullujemy, aż ładnie zbrązowieje.
Ogórka szklarniowego kroimy w zgrabne plasterki, podobnie czynimy z ogórkiem małosolnym.
Na talerzu układamy naprzemiennie plastry sera i pomidora. Obok układamy krążki ogórków.
Całość skrapiamy dressingiem i dekorujemy natką pietruszki.
Podajemy z kuskusem skropionym przygotowanym dressingiem i grillowaną cytryną (którą już na talerzu goście skrapiają ser i kuskus). Smacznego!
Bezmączne podkarpackie spadziaki miodowe z amarantusa i suski sechlońskiej z karmelizowanym miodowym jabłkiem grójeckim
Zapraszam na pyszną słodycz bez jajek, mleka, masła i mąki. Rolę kleju przejmuje tutaj siemię lniane i banan. Ten ostatni pełni również rolę słodzika. Lekki, dietetyczny i prozdrowotny deser w parę minut gotowy.
Składniki:
• szklanka ziaren amarantusa
• 2 szklanki wody
• 1 duży dojrzały banan
• 3 suski sechlońskie
• łyżka oleju rydzowego
• 4 łyżki podkarpackiego miodu spadziowego
• 2 łyżki siemienia lnianego mielonego
• 2 jabłka grójeckie
• łyżeczka cukru waniliowego
• olej rzepakowy do smażenia
• kieliszek trójniaku
• 1 łyżeczka mielonej trawy cytrynowej
• do dekoracji jeżyny, suska sechlońska i listki świeżej mięty
Amarantus gotujemy w osolonej wodzie do miękkości. Do gorących ziaren dodajemy rozgniecionego widelcem banana, siemię lniane oraz olej rydzowy- wyrabiamy na gładką masę. Dosładzamy cukrem waniliowym i 2 łyżkami podkarpackiego miodu spadziowego . Dodajemy drobno posiekaną śliwkę i dokładnie mieszamy. Formujemy małe placuszki i smażymy do dobrze rozgrzanym oleju rzepakowym. Odsączamy z nadmiaru tłuszczu na ręczniku papierowym. Podajemy z jabłkami skarmelizowanymi na miodzie z dodatkiem trójniaku.
Jabłka ze skórką kroimy w kostkę. Na patelni podgrzewamy 2 łyżki miodu, kiedy zacznie się pienić dodajemy jabłka, trawę cytrynową oraz trójniak. Prażymy do momentu aż jabłka stracą surowość, ale zachowają swoją zwartą konsystencję.
Na talerzu podajemy spadziaki, obok układamy jabłuszka, które dekorujemy suską sechlońską, jeżynami i miętą. Podajemy z miodem spadziowym.
Imbirowo-migdałowe ciasto na oleju rzepakowym z poziomkami i czereśniami przełożone kremem z kasztanów
Na zakończenie zapraszam na pyszne ciasto na mące pełnoziarnistej, z lekką pikanterią od świeżego i kandyzowanego imbiru złamaną naturalną słodyczą czereśni i poziomek. Dla uatrakcyjnienia ciasta i zaskoczenia moich domowników placek przełożyłam kremem z kasztanów i polałam go sosem czereśniowo-poziomkowym. Deser ten jest bardzo zdrową propozycją na słodkie zakończenie posiłku. Imbir korzystnie wpływa na układ odpornościowy oraz problemy trawienne, wspomaga odchudzanie. Czereśnie zawierają potas dobroczynnie wpływający na serce, nerki oraz stawy, wiele witamin m.in. A, C, z grupy B. Poziomki podnoszą odporność organizmu, usprawniają pracę układu krwionośnego oraz blokują wchłanianie złego cholesterolu LDL.
Składniki:
• 2 szklanki mąki pełnoziarnistej pszennej
• łyżeczka proszku do pieczenia
• łyżeczka sody oczyszczonej
• 3/4 łyżeczki drobno startego świeżego imbiru
• szczypta soli
• 3/4 szklanki oleju rzepakowego
• 1/2 szklanki dark muscovado
• 1/2 szklanki cukru waniliowego domowej roboty
• 3 łyżki syropu z agawy
• 2 duże jajka
• 1/2 szklanki mleka
• 30 g kandyzowanego imbiru, drobno posiekanego
• 50 g podprażonych i przesiekanych migdałów
• 1/3 łyżeczki trawy cytrynowej mielonej
• czereśnie - tyle ile zmieści się na cieście
• poziomki - ok. 3-4 dużych garści
• kandyzowany imbir do dekoracji
• krem z kasztanów 250 g
W misce łączymy składniki sypkie- mąkę, sól, cukier waniliowy, dark muscovado, proszek do pieczenia i sodę.
W drugim naczyniu łączymy olej, mleko, syrop z agawy, mieloną trawę cytrynową oraz jajka.
Do masy płynnej dodajemy stopniowo składniki suche cały czas miksując na niskich obrotach.
Kiedy uzyskamy jednolite ciasto, dodajemy starty imbir.
Orzechy i kandyzowany imbir oprószamy łyżeczką mąki, mieszamy i dodajemy do ciasta. Delikatnie mieszamy.
Ciasto przelewamy do tortownicy o średnicy 25 cm lub do kwadratowej małej formy (22 X 22 cm) z odpinanym rantem (foremki należy wysmarować tłuszczem i obsypać mąką). Na wierzchu układamy wypestkowane czereśnie i poziomki. Ciasto pieczmy 50-55 minut, temp. 180 stopni, termoobieg.
Wystudzone ciasto przekrawamy na pół i przekładamy kremem kasztanowym. Wierzch polewamy sosem czereśniowo-poziomkowym i dekorujemy kandyzowanym imbirem.
Z ciasta możemy również upiec małe babeczki z czereśniami i poziomkami. Pieczemy je ok. 30 minut.
Sos czereśniowo-poziomkowy
400 g czereśni pozbawionych pestek
• 200 g poziomek
• 5-6 łyżek wody
• łyżeczka mąki ziemniaczanej
• łyżka miodu akacjowego
• łyżka oleju rzepakowego
• sok z połowy cytryny
Wypestkowane czereśnie przekładamy do garnka, dodajemy poziomki i olej rzepakowy. Podlewamy odrobiną wody. Całość zagotowujemy. Mąkę rozrabiamy w dwóch łyżkach zimnej wody, przelewamy do owoców. Dokładnie mieszamy i czekamy chwilę, aż sos zgęstnieje. Dosładzamy miodem. Słodycz równoważymy odrobiną soku z cytryny. Smacznego!
