Staropolskie potrawy i ciasta na Boże Narodzenie

Staropolskie potrawy na Boże Narodzenie – bogata tradycja 

Zwykle już na kilka tygodni przed świętami zaczynamy planowanie i przygotowania do tego wyjątkowego czasu. Organizujemy wyjazdy w rodzinne strony, kupujemy prezenty, robimy listy zakupów spożywczych. Nasi przodkowie przygotowania do świąt rozpoczynali znacznie wcześniej. Na stole pojawiały się bowiem przede wszystkim płody ziemi, wypracowane własnymi rękoma. Jesienią zbierano grzyby i owoce, już z myślą, aby ususzyć je na święta. Wcześniej zaopatrywano się w mąkę, mak czy śledzie, a w bogatszych domach urządzano polowania, aby na świątecznym stole zaserwować dziczyznę.  

Na Wigilię przygotowywano 12 potraw. Jakich? Tutaj w różnych częściach Polski zwyczaje były nieco inne. Na pewno do najpopularniejszych wigilijnych dań zaliczają się barszcz z uszkami, zupa grzybowa, łazanki, kompot z suszu i oczywiście karp. Ryba ta ma aktualnie tyle samo zwolenników co przeciwników, dlatego bywa zamieniana na inną, jednak zgodnie z tradycją to właśnie karp króluje na wigilijnym stole. 

W staropolskiej kuchni wigilijne dania przygotowywano z hojnych darów natury. Wśród składników znajdowały się zatem owoce, grzyby, warzywa, przede wszystkim kapustne, oraz ryby. Na stole nie mogło też zabraknąć dań mącznych. W przeddzień Bożego Narodzenia obowiązywał post. Także obecnie w Wigilię tradycyjnie nie podajemy dań mięsnych.  

Staropolskie przepisy na Boże Narodzenie – zainspiruj się tradycją 

Współcześnie mamy dostęp do zdecydowanie większej ilości składników i przypraw niż miały nasze prababki. Warto wracać do polskiej tradycji, zwłaszcza w czasie świąt. Proste składniki i proste receptury pozwalają przygotować pyszne dania i wypieki, dla wielu osób będące po prostu smakami dzieciństwa. 

Wigilijny czerwony barszcz z uszkami  

Esencjonalny czerwony barszcz na zakwasie buraczanym z dodatkiem leśnych grzybów to pierwszy punkt tradycyjnej kolacji wigilijnej. Jego przygotowanie jest proste, ale nieco czasochłonne. Dzień wcześniej należy namoczyć grzyby, a następnie zagotować je z ząbkiem czosnku, liściem laurowym i zielem angielskim. W osobnym garnku ugotuje się buraki, co zajmie godzinę, a następnie trzeba do nich dodać warzywa korzeniowe, ponownie liście laurowe i pieprz w ziarnach i gotować jeszcze pół godziny. Po tym czasie wywar buraczany przecedzamy i dodajemy do niego wywar grzybowy, zakwas z buraków, sok z cytryny, sól, pieprz i majeranek. Tak przygotowany barszcz podajemy z tradycyjnymi postnymi uszkami.  

Tradycyjna polska kapusta z grochem 

Groch z kapustą, czy kapusta z grochem – trudno rozsądzać, który składnik w tym daniu wysuwa się na pierwszy plan. Jedno jest pewne, to tradycyjny, polski przepis na proste danie, do przygotowania już w pół godziny. Zaczynamy od namoczenia grochu. Kapustę myjemy, siekamy, zalewamy wodą z dodatkiem ziela angielskiego oraz liści laurowych i zostawiamy na małym ogniu. W osobnym garnku gotujemy groch. Gdy oba składniki staną się miękkie, łączymy całość, dodajemy zrumienioną na maśle cebulkę, doprawiamy m.in. kminkiem i majerankiem. Danie staropolskie na Wigilię lub kolejne dni świąt gotowe. 

Na świątecznym stole nie może zabraknąć także słodkości. Kutia staropolska z makiem, miodem i orzechami włoskimi to przysmak znany w Polsce od wielu lat. Nasz przepis jest unowocześniony, znalazły się w nim bowiem morele i figa, mandarynki i migdały. To inspiracja staropolską kuchnią w nieco współczesnym wydaniu. Aby przygotować kutię, wystarczą cztery proste kroki: 

– najpierw płuczemy i namaczamy pszenicę przez 8 godzin, a następnie gotujemy zboże do miękkości, kilkakrotnie zmieniając wodę i odsączamy pszenicę na sicie; 

– sparzony mak 3 razy przekręcamy przez maszynkę; 

– podgrzewamy miód z cukrem, a kiedy się rozpuści, mieszamy go z makiem i bakaliami; 

– na koniec, tuż przed podaniem do maku dodajemy pszenicę i dekorujemy kutię mandarynkami. 

Nie ma bardziej świątecznego ciasta niż pełen korzennych aromatów piernik. Przygotowuje się go kilka tygodni wcześniej, co pozwala wprowadzić się w świąteczny nastrój. Piernik odkładamy do lodówki i tuż przed Bożym narodzeniem przekładamy powidłami śliwkowymi, dzięki którym staje się miękki. Każda gospodyni ma swój przepis na idealny piernik. Sukces tkwi tak naprawdę w odpowiednio skomponowanej mieszance korzennych przypraw. Intensywny smak ciasta możemy uzyskać, dodając Przyprawa do piernika ciast i deserów Prymat. Staropolskie ciasta na Boże Narodzenie z zastosowaniem nowoczesnych trików mogą być łatwe w przygotowaniu i pyszne. 

Więcej tradycyjnych i nowoczesnych świątecznych przepisów znajdziesz na stronie Doradca smaku.