Bazylia prawdopodobnie pochodzi z Indii i jest uprawiana od ponad 5000 lat. Jest to roślina jednoroczna, najbardziej znana w kuchni włoskiej, ale znana również w Indonezji, Tajlandii, Malezji, Wietnamie, Kambodży, Laosie i Tajwanie.
Istnieje wiele odmian bazylii np.:
- bazylia amerykańska - ma cytrynowy smak i zapach
- bazylia cynamonowa - ma cynamonowy zapach
- bazylia grecka - jest gęsto-ulistniona i ma drobne liście
- bazylia tajska - ma intensywny aromat anyżu,w smaku jest słodkawa anyżowo-korzenna
- bazylia miętolistna - ma miętowy zapach
Słowo bazylia pochodzi od greckiego βασιλεύς (basileus), co oznacza „króla”. Bazylia jest uważana za "króla ziół" przez wielu autorów kulinarnych.
Świeże zioła mogą być przechowywane przez krótki okres w workach plastikowych w lodówce albo przez dłuższy, w zamrażarce. Suszone zioło smakuje zupełnie inaczej, ma słabszy zapach i smak.
W celu uzyskania najbardziej intensywnego smaku, należy dodać bazylię na koniec gotowania.
Bazylia jest jednym z głównych składników pesto, jest często stosowana w daniach z użyciem pomidorów.
Najczęściej stosowane są odmiany bazylii Morza Śródziemnego. Liście nie są jedyną częścią używaną w kuchni, pąki kwiatowe mają bardziej subtelny smak i są jadalne.
Chociaż bazylia najlepiej rośnie na zewnątrz, może być uprawiana w pomieszczeniu jak większość ziół, najlepiej rośnie na parapecie. Należy trzymać ją z dala od bardzo zimnego powietrza, oraz w miejscu mocno nasłonecznionym.
Jeśli liście są zwiędłe oznacza to brak wody, natomiast żółte liście zwykle oznaczają to, że potrzebuje mniej wody.
Właściwości bazylii:
- zawiera szeroką gamę olejków eterycznych bogatych w związki fenolowe oraz bogaty wachlarz innych produktów naturalnych, w tym takich jak polifenole, flawonoidy i antocyjany;
- ma w sobie przeciwutleniacze;
- bogata w witaminy A, K, C oraz magnez, żelazo, potas, wapń;
- wspomaga pracę układu trawiennego;
- działa przeciwdepresyjnie;
- posiada właściwości przeciwgorączkowe;
- wspomaga oczyszczanie nerek;
- korzystnie wpływa na układ oddechowy;
- pobudza laktację;
- działa przeciwbólowo.
PRZEPISY:
Krem z pomidorów
Składniki:
- pomidory - 1 kg
- cebula - 2 sztuki
- czosnek - 1 ząbek
- masło - 1 łyżka
- woda - 1 szklanka
- koncentrat pomidorowy - 1 łyżka
- sól
- pieprz
- bazylia świeża - 5 listków
- jogurt naturalny
Cebulę oraz czosnek pokroić w plasterki i zeszklić na maśle. Pomidory sparzyć, obrać ze skórki następnie pokroić na kawałki, po czym dodać do cebuli i czosnku. Całość podlać wodą i dusić pod przykryciem do momentu aż pomidory będą miękkie. Dodać koncentrat i liście bazylii. Wymieszać i dusić jeszcze 2 minuty. całość zmiksować blenderem i doprawić do smaku solą i pieprzem.
Podawać z łyżką jogurtu. Można przyozdobić listkami bazylii.
Sos do pizzy
Składniki:
- pomidory krojone z puszki - 2 puszki
- oliwa z oliwek - 2 łyżki
- pieprz kolorowy
- sól
- ząbek czosnku
- bazylia
- oregano
- rozmaryn
- papryka ostra
- chili pieprz cayenne
Pomidory mieszamy z oliwą z oliwek, solą, pieprzem i gotujemy ok 30 min.
Następnie zmiksować całość np. blenderem i dodać przeciśnięty przez praskę czosnek, bazylię, oregano, rozmaryn, paprykę oraz (w zależności od gustu) chili pieprz cayenne. Całość dokładnie mieszany i dusimy na małym ogniu ok 5 min.
Gotowym sosem smarujemy ciasto na pizze przed położeniem ulubionych składników.
Pizza
Składniki:
Ciasto
- mąka pszenna - 0,5 kg
- mleko ciepłe - 1 szklanka
- woda - 0,5 szklanki
- drożdże świeże - 50 gram
- jajko - 1 sztuka
- oliwa z oliwek - 1 łyżka
- sól - 2 łyżeczki
- pieprz kolorowy
Sos pomidorowy
- pomidory krojone z puszki - 2 puszki
- oliwa z oliwek - 2 łyżki
- pieprz kolorowy
- sól
- ząbek czosnku
- oregano
- bazylia
- rozmaryn
- papryka ostra
- chili pieprz cayenne
Dodatki
- ser żółty - 300 gram
- cebula - 2 sztuki
- salami - 150 gram
- oliwki czarne Smak
- kapary całe Smak
- szynka parmeńska - 200 gram
- rukola
Ciasto: Z drożdży zrobić rozczyn. Gotowy rozczyn dodać do pozostałych składników ciasta i energicznie wyrobić. Odstawić w ciepłe miejsce do momentu wyrośnięcia.
Sos: Pomidory wymieszać z oliwą z oliwek, solą, pieprzem i gotować ok 30 min. Następnie zmiksować całość i dodać przeciśnięty przez praskę czosnek, oregano, rozmaryn, paprykę, bazylię oraz (w zależności od gustu) chili pieprz cayenne. Całość dokładnie wymieszać i dusić na małym ogniu ok 5 min.
Po wyrośnięciu ciasta podzielić je na 4 części posypać mąką i uformować placki o średnicy ok 30 cm.
Ciasto włożyć na formę do pizzy i nałożyć na nie sos pomidorowy.
Na sos położyć pokrojoną cebulę.
Następnie położyć starty żółty ser.
Na ser nałożyć salami, oliwki, kapary oraz szynkę parmeńską.
Piekarnik nagrzać z opcją termoobiegu do maksymalnej temperatury i piec 10 min. Po upieczeniu posypać liśćmi rukoli.
Makaron fettuccini w sosie serowo-ziołowym
Składniki:
- makaron fettuccini - 250 gram
- ser pleśniowy typu gorgonzola - 100 gram
- ser pleśniowy niebieski - 100 gram
- serek topiony - 100 gram
- śmietana 12% - 250 gram
- bazylia - 5 gałązek
- oregano - 10 gałązek
- rozmaryn - 2 gałązki
- tymianek - 10 gałązek
- sól do smaku
- pieprz kolorowy
Makaron ugotować al dente według przepisu z opakowania.
Śmietanę podgrzać po czym dodać sery: pleśniowy typu gorgonzola, niebieski oraz serek topiony - zagotować - mieszając od czasu do czasu aby sery się roztopiły. Do gotowego sosu dodać świeże posiekane zioła - bazylię, oregano, tymianek oraz rozmaryn. Doprawić do smaku pieprzem i solą, wymieszać makaron z sosem. Całość oprószyć świeżo zmielonym pieprzem.
Mini pizza
Składniki:
Ciasto
- mąka pszenna - 300-350 gram
- drożdże świeże - 25 gram
- sól - 1 łyżeczka
- woda - 200 ml
- oliwa z oliwek - 2 łyżki
Składniki na pizze:
- sos pomidorowy - 8 łyżek
- ser tarty - 200 gram
- szynka - 150 gram
- kukurydza - 1 mała puszka
- pomidor - 1 sztuka
- bazylia otarta Prymat
Wszystkie składniki na ciasto połączyć i energicznie wyrobić. Odstawić w ciepłe miejsce do momentu wyrośnięcia - ok 40 min. Po wyrośnięciu podzielić na 8 równych części i uformować placki.
Placki ułożyć na blaszce do pieczenia. Każdy placek posmarować sosem pomidorowym. Następnie układać składniki - szynka, kukurydza, starty ser oraz plasterek pomidora. Całość posypać bazylią.
Piec w piekarniku nagrzanym do 240 stopni, do momentu zrumienienia się brzegów pizzy - ok 10 min.
Ziemniaki pieczone w ziołach
Składniki:
- ziemniaki 1 kg
Marynata:
- oliwa z oliwek - 4 łyżki
- oregano - 1 łyżeczka
- bazylia otarta - 1 łyżeczka
- tymianek - 1 łyżeczka
- rozmaryn - 1 łyżeczka
- papryka ostra mielona - 1 łyżeczka
- sól
- pieprz czarny mielony
Ziemniaki obrać, umyć i pokroić na ćwiartki. Wszystkie składniki marynaty połączyć ze sobą i dokładnie wymieszać z ziemniakami. Łódeczki ułożyć na blaszce do pieczenia.
Piec w piekarniku nagrzanym do 200 stopni przez ok 25 min (do uzyskania złotego koloru).
Pizza 4 sery z rukolą
Składniki:
Składniki na 1 pizze
- szalotka - 1 sztuka
- ser gruyere - 50 gram
- parmezan - 50 gram
- ser kozi - 50 gram
- ser pleśniowy typu gorgonzola - 50 gram
- rukola
Sos pomidorowy:
- pomidory krojone z puszki - 2 puszki
- oliwa z oliwek - 2 łyżki
- pieprz biały mielony
- sól morska
- rozmaryn
- oregano
- bazylia
- czosnek - 2 ząbki
- chili pieprz cayenne
Ciasto na 4 pizze o średnicy 26 cm:
- mąka pszenna - 500 gram
- mleko ciepłe - 1 szklanka
- woda - 0,5 szklanki
- drożdże świeże - 50 gram
- jajko - 1 sztuka
- oliwa z oliwek - 1 łyżka
- sól morska - 2 łyżeczki
Ciasto:
Wszystkie składniki ciasta połączyć i energicznie wyrobić. Odstawić w ciepłe miejsce do momentu wyrośnięcia. Po wyrośnięciu podzielić na 4 części i uformować placki o średnicy ok 30 cm.
Sos: Pomidory połączyć z oliwą, solą, pieprzem i gotować ok 30 min. Następnie całość zmiksować np. blenderem po czym dodać czosnek przeciśnięty przez praskę, rozmaryn, oregano, bazylię oraz chili pieprz cayenne. Całość dokładnie wymieszać i dusić ok 5 min.
Ciasto włożyć na formę do pizzy i nałożyć na nie sos pomidorowy, następnie szalotkę.
Wszystkie 4 sery zetrzeć na tarce o grubych oczkach i dokładnie wymieszać. Na przygotowane wcześniej ciasto (z sosem pomidorowym i szalotką) nałożyć starte sery i posypać oregano.
Piekarnik nagrzać z opcją termoobiegu do maksymalnej temperatury i piec 10 min. Po upieczeniu posypać liśćmi rukoli.
Spaghetti bolognese
Składniki:
- mięso mielone wieprzowe - 500 gram
- cebula - 2 sztuki
- czosnek - 2 ząbki
- pomidory - 500 gram
- oliwa z oliwek - 2 łyżki
- makaron spaghetti - 400 gram
- ser tarty
- oregano
- bazylia świeża - 0,5 pęczka
- sól
- czarny pieprz mielony
Makaron ugotować al dente w osolonej wodzie.
Mięso mielone przyprawić solą i pieprzem. Cebulę, czosnek pokroić i podsmażyć następnie dodać mięso. Pomidory sparzyć, obrać ze skórki, pokroić w kostkę i wrzucić do mięsa, dusić ok 15 min. Dodać oregano, posiekaną bazylię i ewentualnie doprawić do smaku solą i pieprzem. Podawać z makaronem. Na koniec posypać tartym serem.
