Filary czeskiej kuchni: droždí

Droždí czyli drożdże piekarnicze są szeroko wykorzystywane w czeskiej kuchni. Bez nich nie byłoby pysznych kołaczy, puszystych bucht ani słynnych na całym świecie houskových knedlíku. Śmiało można stwierdzić, że bez drożdży kuchnia czeska straciłby swój cały urok.
Wiem, ciasta drożdżowe i dla nas, Polaków, nie są niczym nie zwykłym, więc co takiego ciekawego może być w drożdżach, by poświęcić im osobny wpis w blogu? Dwie potrawy, którymi zaskoczono mnie całkowicie, stanowiące kwintesencję tradycyjnej domowej kuchni czeskiej - drožďová polévka i drožďová pomazánka. Przyznam, że z początku miałem pewne obawy by ich spróbować. Zwłaszcza zupa drożdżowa budziła we mnie mieszane uczucia. Bo czy z drożdży można przygotować smaczną zupę? Okazuje się, że tak!

Drožďová polévka - zupa z drożdzy

Przepisów na tą zupę jest przynajmniej kilka. Różnią się głównie dodatkami. Czasami są to malutkie knedliki lub domowy makaron, a mogą to być też, jak w poniższym przepisie, zwykłe otręby owsiane. Zupa jest niezwykle prosta, w dodatku tania i… zdrowa! Składniki potrzebne do jej przyrządzenia znajdziemy praktycznie w każdej lodówce, a więc do dzieła!

Składniki:

80g otrębów owsianych

40g masła
1 mała cebula, drobno pokrojona

40g świeżych drożdży

100g dowolnych warzyw korzeniowych

1 żółtko
sól i pieprz do smaku

natka pietruszki do posypania zupy

Przygotowanie:
Otręby owsiane zalewamy 1 i 1/4 litra wody i gotujemy aż zmiękną. W międzyczasie warzywa korzeniowe (marchewkę, selera, pietruszkę czy co tam akurat mamy) kroimy w zapałkę i blanszujemy przez 2 minuty.
2. Na maśle podsmażamy cebulkę, gdy będzie już lekko złota dodajemy pokruszone drożdże. Cały czas mieszają podsmażamy przez 2 minuty.
3. Drożdże dodajemy do gotujących się otrębów, całość doprawiamy solą i pieprzem. Gotujemy przez 10 minut.
4. Zdejmujemy zupę z ognia i zaciągamy ją żółtkiem. Do talerzy wkładamy po porcji warzyw i zalewamy je zupą. Każdą porcję posypujemy natką.

Drožďová pomazánka - drożdżowa pasta do pieczywa

Dość dawno tego, podczas wizyty w Wielkiej Brytanii zostałem poczęstowany tostem z pastą zwaną Marmite czyli pastą z ekstraktu drożdżowego. Przyznam, że było to dość obrzydliwe, zjadłem z grzeczności i postanowiłem, że już nigdy ale to nigdy nie tknę tego wątpliwego przysmaku. Kilka lat później, w restauracji Czechach dostałem dość interesujące czekadełko, w postaci kromek chleba posmarowanych czymś dziwnym. Smarowidło miało lekko bury kolor, specyficzny, ale miły dla nosa zapach i było zaskakująco smaczne. Przez dłuższą chwilę zastanawiałem się, co to może być, w końcu skapitulowałem i zapytałem kelnera. Okazało się, że jest to pasta z drożdży. Punkt dla Czechów, a Wielkiej Brytanii i Marmite podziękujemy, pomyślałem.

Składniki:
60g smalcu, najlepiej gęsiego
1 cebula, drobno pokrojona
2 kostki świeżych drożdży
2 łyżki tartej bułki
sól i pieprz do smaku
6 jajek
3 łyżki tłustego mleka
2 ogórki kwaszone, drobno pokrojone
1 pęczek posiekanego szczypiorku

Przygotowanie:
W garnku z grubym dnem rozgrzewamy smalec i osmażamy cebulę. Następnie dodajemy pokruszone drożdże i mieszamy aż całkowicie się rozpuszczą. Gdy drożdże zaczną się oddzielać od tłuszczu zmniejszamy ogień. Całość podsmażamy cały czas mieszając przez 5 minut.
Dodajemy bułkę tartą i mieszamy, aż bułka wchłonie tłuszcz. Następnie podajemy jajka rozkłócone z mlekiem i energicznie mieszamy aby nie zrobiła się jajecznica. Gdy jajka się zetną a masa będzie w miarę jednolita dodajemy kiszone ogórki, szczypiorek oraz sól i pieprz.

Najlepiej smakuje z prawdziwym żytnim chlebem.