Miód jest produktem znanym i lubianym. Często sięgamy po niego w okresie zwiększonej podatności na infekcje i przeziębienia. Najczęściej dodajemy go do ciepłego mleka, płatków śniadaniowych czy sałatek owocowych. Warto wiedzieć, że jest produktem wysokokalorycznym (1 łyżeczka miodu to 40 kcal), ale także bogatym w cenne dla naszego organizmu witaminy i minerały. Odpowiednio przechowywany nie traci swych wartości nawet przez 3 lata. To produkt znany już od czasów starożytnych. Już wtedy wierzono, że to nektar boski, a same pszczoły uważano na łzy boga Ra.
Dzisiaj miód ceniony jest głównie za swoje właściwości przeciwbakteryjne i uodparniające. To bogate źródło cukrów prostych, łatwo przyswajalnych przez nasz organizm, enzymów, którym zawdzięcza swoje właściwości lecznicze, a także związków białka.
Miód bogaty jest w witaminę B2 , A oraz PP. To również cenne źródło mikroelementów: żelaza, wapnia, magnezu, potasu, manganu oraz fosforu.
Miód szczególnie polecany jest osobom z problemami układu krążenia. Świetnie wpływa na obniżenie ciśnienia krwi i rozszerzenie naczyń krwionośnych. Dodatkowo, dobroczynnie wpływa na układ pokarmowy. To także świetne lekarstwo dla skóry, ponieważ skutecznie łagodzi podrażnienia. Już niewielka ilość miodu może mieć dobroczynne działanie na układ nerwowy - uspokaja i poprawia nastrój. Miód pomaga także w przeziębieniach. Leczy katar, kaszel i bóle gardła, a rozpuszczony w szklance letniej wody (dzięki nadtlenkowi wodoru) posiada właściwości podobne do antybiotyku.
Miód może mieć konsystencję płynną (patoka) lub stałą (krupiec). Kolor i smak miodu uzależniony jest od kwasów organicznych oraz surowca z którego został wyprodukowany. Miód może mieć barwę od białej, przez złotą po ciemnobrązową, a na jego smak wpływają głównie olejki eteryczne.
Miód w zależności od pochodzenia może różnić się nie tylko barwą, smakiem i kolorem, ale także właściwościami.
Miody kwiatowe, mają najczęściej jasną barwę oraz wyrazisty aromat. Do tych miodów zalicza się np. miód gryczany i lipowy – zalecane w profilaktyce miażdżycy i chorób serca. Miody spadziowe są najczęściej ciemniejszego koloru, o zielonkawym odcieniu w przypadku spadzi iglastej lub ciemnożółtej w przypadku spadzi liściastej. Te z drzew liściastych są ostrzejsze w smaku, w iglastych wyczuwa się lekko żywiczną nutę i łagodniejszy smak. Miody spadziowe leczą katar, wspomagają organizm w okresie przeziębienia i działają przeciwzapalnie oraz wykrztuśnie.
Kupowanie i przechowywanie miodu.
Wybierając miód warto sprawdzić jego pochodzenie. Najlepszym wyborem będą miody polskie, w które najlepiej zaopatrzyć się bezpośrednio w pasiece. Tam dostaniemy miody najbardziej wartościowe, produkowane w sposób tradycyjny i naturalny, bez chemicznych dodatków i ulepszaczy.
Szerokim łukiem należy omijać miody pochodzenia chińskiego. Są tańsze niż miody prawdziwe, ale w zupełności pozbawione cennych składników i witamin. Dodatkowo, często zawierają groźne substancje jak choćby ołów. Warto zwrócić uwagę na gotowe produkty mające w składzie miód (np. płatki czy batoniki), do których najczęściej dodawany jest właśnie miód chiński. Należy wystrzegać się także mieszanek miodów prawdziwych ze sztucznymi. Miody sztuczne nie posiadają wartości odżywczych i są najczęściej mieszanką wody, cukru i aromatów.
Warto wiedzieć, że krystalizacja miodu jest procesem zupełnie naturalnym i jednym z dowodów na to, że produkt jest naprawdę dobrej jakości. Prawdziwy miód powinien ulec skrystalizowaniu do 3 miesięcy. Proces ten może być różny w zależności od rodzaju miodu. Te bogatsze w cukier gronowy (np. miód rzepakowy) będą krystalizować się szybciej niż np. miód spadziowy. Jeśli chcemy zachować płynną konsystencję miodu wystarczy co jakiś czas go przemieszać.
Jeśli chcemy sprawdzić czy miód, który zakupiliśmy jest prawdziwy możemy wlać go do szklanki z chłodną wodą. Jeśli miód opadnie na dno i będzie rozpuszczał się powoli, z pewnością jest prawdziwy. Miód sztuczny od razu rozpuści się w wodzie. Można także wylać niewielką ilość miodu na talerz i zanurzyć w nim rysik ołówka. Jeśli miód rozcieńczany jest wodą rysik zabarwi jego kolor. Warto też sprawdzić jakość miodu stosując prosty sposób. Wystarczy nabrać łyżkę miodu i powoli wlać ją z powrotem do słoika, jeśli utworzy się charakterystyczna górka, miód jest prawdziwy, jeśli miód będzie tworzył lejek najprawdopodobniej rozcieńczony był wodą.
Aby miód na długo zachował swoje właściwości odżywcze należy przechowywać go w szczelnie zamkniętym pojemniku, z dala od promienie słonecznych i najlepiej w temp. 8-14 stopni, jednak nie w lodówce. Jeśli zależy nam na zachowaniu odżywczych właściwości miodu nie należy go podgrzewać do temperatury wyższej niż 35 stopni. Dlatego też, w okresie przeziębienia warto łączyć miód z lekko ciepłym (a nie gorącym!) mlekiem.
Pomimo swych dobroczynnych właściwości miód może także uczulać. Powodem alergii na miód często są pyłki kwiatowe w nim zawarte, dlatego jeśli jesteśmy alergikami, warto sięgać po miody mniej uczulające np. spadziowy czy gryczany.
Miód nie tylko jest bogactwem witamin i minerałów oraz idealnym lekarstwem na przeziębienia, ale także świetnym dodatkiem do dań słodkim i wytrawnym. Warto, aby na stałe zagościł w naszej kuchni, bo nawet niewielka jego ilość dodana do marynat, ciast czy deserów podkreśla ich smak i nadaje im specyficznego aromatu.
Śledzie w sosie pomidorowym z miodem i rodzynkami
Składniki:
6 płatów śledziowych w zalewie octowej
2 średnie cebule
1 łyżka oleju
150 g koncentratu pomidorowego
125 ml łagodnego ketchupu
100 g rodzynek
2 łyżki miodu
1 łyżka soku z cytryny
chili w płatkach (do smaku)
Rodzynki namoczyć w gorącej wodzie przez ok. 10 minut. Odcedzić. Cebulę zarumienić na oleju. Dodać koncentrat, ketchup, miód i sok z cytryny. Smażyć chwilę na wolnym ogniu do połączenia się składników. Dodać rodzynki i doprawić płatkami chili. Płaty śledziowe podzielić na ok. 3 cm kawałki. W słoiku układać naprzemiennie śledzie i sos pomidorowy. Śledzie wstawić do lodówki do przegryzienia na kilka godzin, a najlepiej na całą noc.
Piernikowe muffinki
Składniki:
Składniki suche:
1 1/2 szklanki mąki
3/4 szklanki cukru trzcinowego
szczypta soli
3/4 łyżki przyprawy do piernika
1 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
1/2 łyżeczki sody oczyszczonej
Składniki mokre:
1 jajko
3 łyżki płynnego miodu
1/3 szklanki oleju
3/4 szklanki mleka
2 łyżeczki ekstraktu z wanilii
Polewa:
75 g gorzkiej czekolady 60%
3 łyżki śmietany 30%
1 łyżeczka masła
Dodatkowo:
srebrne i złote cukrowe perełki (do dekoracji)
Mąkę przesiać przez sito. Do mąki dodać pozostałe suche składniki i wymieszać. W drugim naczyniu roztrzepać składniki mokre. Składniki mokre połączyć ze składnikami suchymi, krótko mieszając. Formę do muffin wyłożyć papilotkami. Ciasto nalewać do 3/4 wysokości papilotek. Muffinki piec w 180 stopniach przez ok. 20-22 minuty, do suchego patyczka. Składniki polewy rozpuścić w kąpieli wodnej. Wystudzone muffinki polać polewą. Udekorować cukrowymi perełkami.
Miodowe muffinki z konfiturą malinową i różowym lukrem
Składniki:
Suche:
225 g mąki pszennej
2 łyżeczki proszku do pieczenia
1 szczypta soli morskiej
70 g cukru trzcinowego
2 łyżeczki cukru waniliowego
Mokre:
1 duże jajko
3 łyżki miodu akacjowego
125 ml mleka 3,2%
80 ml oleju
Dodatkowo:
12 łyżeczek konfitury z malin
Lukier:
100 g cukru pudru
2 łyżki syropu malinowego
2 łyżki soku z cytryny
Mąkę z proszkiem do pieczenia przesiać. Dodać cukier, sól i cukier waniliowy. Wymieszać. W drugiej misce roztrzepać składniki mokre. Składniki suche dodać do mokrych i wymieszać do połączenia. Blachę na muffinki wyłożyć papilotkami. Nakładać po łyżce ciasta, po łyżeczce konfitury malinowej oraz ponownie po łyżce ciasta. Muffinki wstawić do nagrzanego do 180 stopni piekarnika i piec około 20 minut (dolna grzałka) do suchego patyczka. Upieczone muffinki wyjąć z formy i pozostawić na kratce do wystudzenia. Cukier puder utrzeć z syropem malinowym i sokiem z cytryny. Wystudzone muffinki polać lukrem.
Miodowe skrzydełka z chili
Składniki:
10 dużych skrzydełek
Marynata:
3 łyżki oleju rzepakowego
2 łyżki płynnego miodu
1 łyżeczka chili w płatkach
1/2 łyżeczki pieprzu cayenne
1 łyżeczka słodkiej mielonej papryki
2 ząbki czosnku (drobno posiekanego)
3 łyżki sosu sojowego ciemnego
sól morska (opcjonalnie - do smaku)
świeżo zmielony czarny pieprz (do smaku)
Mięso umyć i osuszyć na ręczniku papierowym. Podzielić na porcje. Wszystkie składniki marynaty połączyć. Marynatę dodać do skrzydełek i porządnie je natrzeć. Odstawić na 2 godziny do lodówki do przegryzienia. Zamarynowane skrzydełka wyłożyć na blaszkę z rusztem i polać pozostałą marynatą. Wstawić do nagrzanego do 180 stopni piekarnika z funkcją grill i piec około 45 minut. W trakcie pieczenia mięso obrócić na drugą stronę.
Piernikowe choinki
Składniki:
500 g mąki tortowej
1 jajko
1 szczypta soli
1 łyżeczka sody oczyszczonej
200 g miodu
200 g cukru pudru
2 łyżki przyprawy do piernika
120 g masła
Lukier:
1 białko
1 szklanka (250 ml) cukru pudru (+ 2,3 łyżki z zanadrzu)
Dodatkowo:
kolorowa posypka, perełki, gwiazdki itp.
Ciasto: Masło rozpuścić w rondelku. Dodać miód, cukier i przyprawę do piernika. Wszystko wymieszać i chwilę podgrzać. Odstawić do wystudzenia. Mąkę wymieszać z sodą i szczyptą soli. Do mąki dodać jajko i przestudzone masło z miodem, cukrem i przyprawą. Wymieszać łyżką i zagnieść gładkie ciasto. Podzielić na porcje i rozwałkować na około pół cm. Wykrawać gwiazdki i układać je na wyłożonej papierem do pieczenia blaszce. Piec w nagrzanym do 180 stopni piekarniku przez około 10 minut. Pilnować, aby za mocno się nie przyrumieniły.
Lukier: Jajko (najlepiej ze sprawdzonego źródła) wyszorować pod bieżącą wodą. Oddzielić białko od żółtka. Białko zmiksować lub utrzeć z cukrem pudrem, aż do uzyskania gęstego lukru. Jeśli lukier jest za rzadki dodać więcej cukru pudru.
Gwiazdki sklejać lukrem od największej do najmniejszej. Największe rozmiarem gwiazdki można składać po 2-3 sztuki na jedną choinkę. Każdą warstwę dekorować posypką. Na wierzchu ułożyć najmniejszą gwiazdkę. Pozostawić do zastygnięcia.
Miodowe mini bułeczki
Składniki:
285 g mąki pszennej + mąka do podsypania
75 g masła
1 jajko
2 łyżki miodu
70 ml mleka
1 łyżka cukru
szczypta soli
1 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
Do miski przesiać mąkę z proszkiem. Dodać cukier i szczyptę soli. Masło pokroić w kostkę i dodać do mąki. Rozgnieść na kruszonkę. Jajko, mleko i miód roztrzepać. Dodać do suchych składników z masłem. Zagnieść elastyczne ciasto. Ciasto podzielić na 8 części i z każdej uformować małe bułeczki. Naciąć wierzch. Bułeczki ułożyć na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia i wstawić na około 10 minut do piekarnika nagrzanego do 220 stopni.
