A gdzie knedlík?!

Co najbardziej kojarzy się przeciętnemu Polakowi z czeską kuchnią? Nie pomylę się, jeśli napiszę „knedlík”. W Czechach jada się knedlíky, tylko knedlíky i raz jeszcze raz knedlíky. Jak wygląda jedynie słuszny czeski knedlík, też każdy wie - w plasterkach, nieco podobny do weki… Tu pozwolę sobiena małą dygresję - kilka tygodni temu, jedna z sieci dyskontowych z okazji „Tygodnia czeskiego” zamieściła na swoim fanpejdżu przepis na całkiem smakowite czeskie knedlíky, o zgrozo, z owocami! Dawno nie widziałem takiego hejtu. Gdyby ciżba dopadła prowadzącego fanpejdż, pewnie skończyłby się bijatyką… Bo przecież „Czeski knedlík” jest tylko jeden! Nie mam pojęcia skąd to przekonanie. Panie i panowie, niespodzianka! Czesi robią kilkanaście rodzajów knedlíków. Wytrawne i słodkie. Płaskie, podłużne i okrągłe. Z bułki, z ziemniaków, nawet z wątróbki. No cóż, ktoś to w końcu musiał powiedzieć. Jeden mit mamy już obalony. Zabierzmy się więc za następne. Mit numer dwa, „Czesi knedlíky jedzą do wszystkiego”. Guzik prawda. Są potrawy, które bez knedlíków nie istnieją, ale są i takie, do których podanie knedlíka byłoby zbrodnią, np. Smažený sýrczy kapří hranolky. Po za tym zwracam uwagę, że Czeska republika to trzy historyczne krainy – Czechy, Morawy i Czeski Śląsk – bardzo zróżnicowane kulturowo i kulinarnie. W związku z powyższym, są miejsca w Czeskiej republice, gdzie knedlíków się zwyczajowo nie jada.

Przejdźmy do konkretów. Rodzajów knedlíków jest sporo i myślę, że warto poznać wszystkie.

Knedlíky wytrawne, podawane jako dodatek do dań głównych
houskový knedlík – ten najbardziej znany, powszechnie kojarzony z czeską kuchnią. Wyglądem nieco przypomina wekę lub pszenny chleb bez skórki. Robi się go z drożdży, grubej pszennej mąki i czerstwych bułek. Jest najbardziej uniwersalny i dostaniecie go w każdej knajpie.
bramborový knedlík – robi się go z gotowanych ziemniaków i pszennej mąki. Też bardzo popularny.
Karlovarský knedlík – składa się głównie z czerstwego białego pieczywa, piernika i małej ilości mąki pszennej
špekový knedlík – jego podstawą jest czerstwe białe pieczywo, jajka i boczek. Podobne knedlíki zjecie w Austrii i w Niemczech.
Kynutý knedlík – gruba pszenna mąka, jajka i drożdże. Często mylony z houskovým knedlíkem. Niesłusznie, bo choć wygląda podobnie, ze zawiera ani grama pieczywa.

Knedlíky, a właściwie knedlíčky podawane jako dodatek do zup
krupicové – z kaszki manny
žemlové – z czerstwych bułek, jajka i pietruszki naciowej
morkové – z czerstwych bułek, grubej pszennej maki i jajek
játrové – z wątróbki, maki pszennej i bułki tartej
masové – z mielonego mięsa i jajek
tvarohové – z twarogu, żółtego sera i jajek

Knedlíky na słodko
z bramborového těsta – przygotowane z gotowanych ziemniaków, mąki, napełnione owocami lub marmoladą
ze spařeného těsta– z parzonego ciasta z pszennej mąki
z tvarohového těsta– z ciasta przygotowanego z twarogu i pszennej mąki, czasami także z dodatkiem kaszy manny