Są skarbnicą witamin i składników mineralnych. Szparagi, bo o nich mowa, zapobiegają powstawaniu nowotworów, odpowiadają za prawidłowy rozwój płodu, wspomagają kobiety karmiące piersią i wszystkich odchudzających się. W Polsce wciąż uchodzą za luksus, a przecież znane były w naszym kraju już w XVIII wieku.
To, co jemy jest podziemnym pędem rośliny, którą trzeba zebrać, zanim ukaże się na powierzchni ziemi. Najpopularniejsze są szparagi białe, rzadsza jest – popularna we Francji – odmiana zielona, a uchodząca za wyjątkowo wykwintną odmiana fioletowa jest najrzadziej spotykana. Niezależnie od koloru- warto aby szparagi gościły na naszych stołach znacznie częściej.
Szparagi białe, zielone i fioletowe są pędami tego samego gatunku, a ich odmienna barwa wynika z różnego sposobu uprawy. Wypustki szparagów zielonych wyrastają wysoko nad powierzchnię ziemi i pod wpływem słońca zabarwią się na zielono. Zielone szparagi są najcieńsze ze wszystkich odmian, bardziej aromatyczne, ostre i wyraziste w smaku. Są miękkie i nie trzeba ich obierać przed gotowaniem, w związku z czym posiadają najwięcej prozdrowotnych właściwości, ponieważ pod skórką znajduje się całe bogactwo składników mineralnych, takich jak potas, magnez, fosfor czy wapń. Szparagi białe rosną pod ziemią i nie dociera do nich światło słoneczne, w związku z tym nie mogą wytwarzać żadnego barwnika. Są średniej grubości i charakteryzują się delikatnym i łagodnym smakiem. Białe szparagi są twardsze od zielonych, w związku z tym przed gotowaniem należy je obrać, przez co tracą cenne wartości odżywcze. Szparagi fioletowe rosną tylko kilka centymetrów nad ziemią i posiadają grubą łodygę o barwie purpurowo-fioletowej. Różnią się od zielonych i białych tym, że zawierają więcej cukrów i mniejszą ilość błonnika. Ta odmiana szparagów jest trudna w uprawie, ponieważ mogą one rosnąć jedynie przez krótką chwilę i należy je zebrać, zanim pod wpływem słońca zabarwią się na kolor zielony. W związku z tym spotyka się je dość rzadko, głównie w Anglii i we Włoszech.
Zaletą szparagów jest to, że są niskokaloryczne – mają tylko 18 kcal w 100 g, ale są cennym źródłem witamin C, K oraz witamin z grupy B, żelaza, potasu, magnezu, selenu i fosforu. W zielonych pędach dodatkowo znajduje się jeszcze witamina A. Szparagi zwiększają krzepliwość krwi i zapobiegają pękaniu naczyń włosowatych, a dzięki dużej zawartości błonnika poprawiają pracę układu pokarmowego. Mają łagodne działanie przeczyszczające i moczopędne. Zawierają dużo kwasu foliowego, który odpowiada za prawidłowy rozwój płodu, spowalnia proces starzenia i pomaga w regeneracji uszkodzonych komórek, a także wspomaga także pracę układu krążenia. Szparagi zawierają asparaginę, która wspomaga pracę nerek i odpowiada za prawidłowy poziom nawodnienia organizmu. Wysoka ilość potasu oraz niska zawartość sodu w połączeniu z asparaginą sprawiają, że szparagi mają właściwości moczopędne. Zawierają też glutation i inulinę. Ten pierwszy wzmacnia układ odpornościowy, wspomaga wątrobę w procesie oczyszczaniu organizmu z toksyn, a intulina zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego.
Szparagi podaje się na przystawkę lub jako dodatek do drugiego dania. Przyrządza się też z nich pyszne zupy typu krem, na przykład takie jak zupa krem z białych szparagów. Klasyka, która nigdy się nie nudzi i genialnie smakuje. Szparagi płuczemy, odłamujemy twarde, grube końcówki (ok. 3 cm), łodyżki obieramy i kroimy na 2 cm kawałki. W garnku roztapiamy 2 łyżki masła i podsmażamy pokrojoną w kosteczkę cebulę. Następnie dodajemy szparagi (oprócz główek),2 łyżki masła i smażymy przez 1-2 minuty co chwilę mieszając. Doprawiamy solą, gałką muszkatołową i mieszamy. Wlewamy gorący bulion, zagotowujemy i gotujemy przez ok. 5 minut, po czym dodajemy główki szparagów i gotujemy jeszcze 2 minuty. Miksujemy z dodatkiem śmietanki kremówki na idealnie gładki krem. Do zupy dodajemy pół łyżeczki drobno zmielonego pieprzu, podgrzewamy a przed podaniem posypujemy zrumienionymi kawałeczkami boczku albo szynki parmeńskiej i listkami rukoli.
Szparagi to także doskonały składnik prostych ale efektownych sałatek. Idealne połączenie to sałatka z zielonych szparagów, awokado, jajkiem w koszulce, z dodatkiem młodej cebulki ze szczypiorem, rukoli i tartego pecorino. Płynne żółtko stanowi w tej sałatce pyszny sos do szparagów, dlatego ważne by użyć najlepszej jakości jajek od kur z chowu wolnowybiegowego, takich jak od Kurki Wolnej. Szparagi płuczemy i odłamujemy zdrewniałe końce. Łodygi gotujemy na parze przez 6 minut po czym przelewamy je zimną wodą, kroimy wzdłuż na 2 części. Rukolę wykładamy na talerze, dodajemy obrane, pokrojone i skropione sokiem z cytryny awokado, szparagi, pokrojoną cebulkę i szczypior, doprawiamy solą, pieprzem i polewamy oliwą extra vergine wymieszaną z 1/2 łyżki soku z cytryny. Do garnka wlewamy około 1 litra wody i zagotowujemy dodając 1 - 2 łyżeczki octu winnego oraz szczyptę soli. Do miseczki wbijamy jajko i delikatnie wylewamy je do gotującej się wody (wodę wcześniej mieszamy i tworzymy wir). Gotujemy przez minutę, wyjmujemy łyżką cedzakową. Białko ma być ścięte, a żółtko pozostać płynne. Jajko kładziemy na sałatce, doprawiamy solą, pieprzem i posypujemy tartym serem. W razie potrzeby polewamy dodatkową oliwą. Podajemy z pieczywem.
Absolutnym hitem w każdej kuchni będą filety z kurczaka w szynce parmeńskiej, z zielonymi szparagami w sosie z zielonego pesto. Błyskawiczne do przygotowania danie, którego zrobienie nie zajmie dłużej niż pół godziny, ale jego smak pozostanie w pamięci na długo. Przygotowanie tego dania zaczynamy od zrobienia pesto (miksujemy: listki z pół pęczka bazylii, ¼ szklanki migdałów bez skórek, 2 łyżki tartego parmezanu, 3 łyżki oliwy extra vergine, sól, świeżo zmielony czarny pieprz i ząbek czosnku) i ugotowania na parze szparagów (wcześniej kroimy je na mniejsze kawałki). Piersi kurczaka płuczemy, osuszamy, odcinamy włókna, kostki i kroimy w poprzek na cieńsze filety. Oprószamy niewielką ilością soli morskiej, obtaczamy w mące i zawijamy w plasterki szynki parmeńskiej. Na patelni rozgrzewamy 2 łyżki oliwy i wkładamy przygotowane piersi kurczaka. Smażymy przez 6 minut, następnie przekładamy na drugą stronę i smażymy przez kolejne 5 minut. Wlewamy śmietankę kremówkę, dodajemy pesto i delikatnie mieszamy. Dodajemy szparagi i po zagotowaniu odstawiamy z ognia (sos powinien nieco zgęstnieć). Doprawiamy w razie potrzeby solą i świeżo zmielonym pieprzem. Posypujemy listkami bazylii i podajemy z ziemniakami lub pieczywem.
Smacznego!
