W Polsce do niedawna były zupełnie nieznane. Ale bataty albo pataty, czyli słodkie ziemniaki cieszą się w ostatnim czasie coraz większą popularnością. Do niedawna sięgały po nie głównie osoby odchudzające się. Dziś coraz częściej znajdują się w diecie tych wszystkich, którym zależy na znalezieniu zdrowszej alternatywy dla tradycyjnego ziemniaka. I słusznie, bo bataty to jedne z najbardziej pożywnych i zdrowych warzyw. Wbrew swojej nazwie, słodkie ziemniaki mają jednak niewiele wspólnego ze zwykłymi ziemniakami.
Wilec ziemniaczany, bo tak brzmi botaniczna nazwa słodkich ziemniaków, to bylina z rodziny powojowatych, wywodząca się z rejonu Ameryki Środkowej i Południowej. Bataty były uprawiane już przez Inków i Majów. Do Europy dotarły dopiero w XVI wieku i tak naprawdę nigdy nie zyskały tutaj dużej popularności. Najczęściej spotykana odmiana batatów, którą znaleźć można na sklepowych półkach, ma bulwy z pomarańczową lub lekko czerwoną skórką. Po ugotowaniu lub upieczeniu są one słodkie w smaku, miękkie i delikatne. Są też znacznie bardziej wartościowe i zdrowsze od zwykłych ziemniaków. 100 gramów batatów to około 85 kalorii. Taka ilość zaspokaja w 500 procentach dzienne zapotrzebowanie na witaminę A (beta-karoten) oraz w ponad 50 procentach na witaminę C i w ok. 10 procentach zapotrzebowanie na błonnik. W batatach znajdziemy dużo białka, witaminę B6, ale także: żelazo, potas, mangan i miedź. W słodkich ziemniakach znajdziemy wykazujący działanie przeciwnowotworowe kwas chlorogenowy, luteinę, zeaksantynę oraz sterole roślinne zmniejszające stężenie złego cholesterolu. Warto też pamiętać, że bataty praktycznie nie zawierają tłuszczu.
Te jadalne bulwy nie dość, że zdrowe to stwarzają też całkiem sporo kulinarnych możliwości. Można je oczywiście przyrządzić jak zwykłe ziemniaki-ugotować lub pokroić na frytki albo na ćwiartki, przyprawić solą, pieprzem, oliwą z oliwek, rozmarynem i upiec (w 220 stopniach przez ok. 20 minut). Tak przygotowane bataty są doskonałym dodatkiem do mięs albo ryb.
Ze słodkich ziemniaków możemy też zrobić pyszny pieczony placek podawany z jajkiem, serkiem ricotta i szczypiorkiem. Jego przygotowanie zaczynamy od nagrzania piekarnika do temperatury 230 stopni. Żaroodporne naczynie albo żeliwną patelnię smarujemy łyżką oliwy extra vergine. Batata i cebulę obieramy i ścieramy na tarce, solimy, dodajemy łyżkę oliwy i mieszamy. Wykładamy je na dno przygotowanego naczynia, wstawiamy do nagrzanego piekarnika i pieczemy przez ok. 10 minut. Pod koniec na środek wbijamy jajka i pieczemy jeszcze przez ok.2-3 minuty aż białko będzie ścięte. Wyjmujemy z piekarnika, posypujemy posiekaną natką pietruszki i podajemy z serkiem ricotta doprawionym skórką z cytryny, solą, pieprzem i posypanym posiekanym szczypiorkiem.
Ale batatów możemy też użyć do przygotowania deseru, np. kokosowego puddingu. Piekarnik nagrzewamy do 180 stopni. Formę do pieczenia wykładamy papierem. W dużej misce dokładnie ucieramy obrane i starte bataty, skondensowane mleko, olej, brązowy cukier, sok pomarańczowy, mielone: imbir, goździki i ziele angielskie, sól, jajko i dodatkowo lekko ubite białka. Ważne aby użyć dobrej jakości jajek-najlepiej od kur z chowu wolnowybiegowego, takich jak od Kurki Wolnej.Powstałą masę wlewamy do formy, przykrywamy folią aluminiową i pieczemy przez półtorej godziny. Zdejmujemy folię, posypujemy wiórkami kokosowymi i pieczemy, aż pudding się zsiądzie, a wiórki przyrumienią.
Niezależnie od tego czy mamy ochotę na wytrawne placki, sałatkę, zapiekankę czy też na słodki pudding lub ciasto- warto pamiętać o delikatnym, pięknie pomarańczowym miąższu słodkich ziemniaków.
