Zarządzaj plikami cookies
Doradca Smaku logoandPrymat logo
Co ugotował Michel Moran w ostatnim odcinku? SPRAWDŹ

Sezon na: Legendarny smak piernika

Piernik to jedna z naszych polskich najstarszych „skamielin” kulinarnych. Pierniki znane są od stuleci i przez wiele wieków traktowane były jako… przyprawa.

Wokół powstania piernika zrodziło się wiele legend. Jedna z nich mówi, że przepis na pierniki wywodzi się od ormiańskiego mnicha, inny, że czeladnik pomyłkowo do ciasta dodał przypraw korzennych, jednak najbardziej wpadająca w ucho legenda to ta o Katarzynce. Była ona córką toruńskiego młynarza, która na przyjazd króla przyrządzała ciasto. Według legendy pszczoły podpowiedziały jej, aby dodała miodu. Tak oto mógł powstać ten wyjątkowy smak doceniany do dziś, a zgodnie z legendą na pierniki mówi się „katarzynki”.

Co ma Krzyżak do piernika

Słowo piernik wywodzi się ze staropolskiego określenia przyprawy korzennej, czyli pieprznej, zwanej pierna, którą dodawano do ciasta z mąki i miodu. Ciasto piernikowe do Polski dotarło z miast hanzeatyckich, handlujących z krajami Nowego Świata i Bliskiego Wschodu. Przyprawy te docierały do Europy głównie po wojnach krzyżowych, które zapoczątkowały rozwój handlu z Bliskim Wschodem. Pierwsza wzmianka na temat piernika pojawiła się już w 1380 roku. Toruń jako „pierny gród” z racji bliskości Prus krzyżackich do dziś kojarzy się z piernikami.

Co ma piernik do baroku

Sława toruńskich pierników rozkwitła jednak dopiero w czasach baroku, który umiłował wszelkie formy ozdobne.

Pierniki ze względu na bogactwo egzotycznych przypraw były synonimem luksusu. Jakie to były przyprawy? Wyraziste w smaku goździki, aromatyczny cynamon, korzenna gałka muszkatołowa, orzeźwiająca kolendra czy wytrawne ziele angielskie mielone wiązały się zarówno z bogactwem smaku, jak i zasobnością portfela.

Kunsztowne formy, bogactwo ozdób oraz aforystyczne hasła na barokowych pierniczkach doskonale oddawały ducha barkowej estetyki. Dziś Toruń nadal kojarzony jest z piernikiem, a pierniczki toruńskie stanowią znaną markę.

Co ma piernik do śledzia

Poprzednikiem piernika w Polsce był miodownik. Podobnie jak piernik tak i miodownik miał długi proces „dojrzewania”. Niegdyś pierniki robiono raz w roku – zimą. Takie ciasto leżało cały rok w chłodnym i suchym miejscu, by przez cały rok można z niego było korzystać, jak z przyprawy. Klasyczne książki kucharskie z XIX wieku zawierały przepisy na ryby po polsku czy toruńsku macerowane w sosie piernikowym, jak choćby na karpia czy śledzia. Ciasto piernikowe rozpuszczano i przyrządzano z niego sosy piernikowe, które dodawano do mięs czy ryb. Dziś ten smak przypomina w swoim przepisie choćby Robert Sowa. (Galeria poniżej)

Piernikowe zadanie domowe 

Piernik musi poleżeć, aby dobrze smakował. Oczywiście powstają przepisy na „natychmiastowe” pierniczki, jednak my zachęcamy, aby zgodnie z ideą ruchu slow food, czasem zwolnić tempo i porządzić potrawy tradycyjnie, bez pośpiechu i nowoczesnego tempa czy technologii. Poza tym przyrządzanie pierniczków można potraktować jako zabawę z najmłodszymi. Okazję do wciągnięcia ich w kulinarne prace, które mogą być traktowane nie tylko jako obowiązek, ale też pomysł na ciekawy sposób spędzenia czasu. Wspólne wygniatanie ciasta, przyprawianie a potem dekorowanie może rozpoczynać domowe rytuały świątecznych przygotowań zanim jeszcze wpadniemy w szał zakupów, porządków, wybierania prezentów i miliona innych, czasem mniej przyjemnych zadań.

To może być piękna chwila, którą dzieci zapamiętają do końca życia. Przygotowaliśmy z tej okazji kilka przepisów, ale też przypominamy ciekawe przepisy naszych użytkowników i życzymy udanej zabawy przy świątecznych wypiekach. Oczywiście warto przygotować także staropolskim obyczajem pierniki z myślą o powieszeniu ich na choince. Dziś pierniki na choince nadal są modne, do tego ekologiczne, a zarazem po prostu urocze!

Jak wyglądają Wasze pierniczki?

bcj 19.12.2014 11:31
Smakowite to ciasto
bietka 09.12.2014 18:50
ciekawa jestem tego smaku ?
erym 08.12.2014 18:00
pelen podziw, super
luna76 08.12.2014 16:13
wspaniale to wygląda :)

DoradcaSmaku.pl zawiera materiały autopromocyjne marek należących do Prymat sp. z o.o.:

Prymat Kucharek tonaturalne smak