Zainteresowanie żurawiną zawdzięczamy po części amerykańskiej kuchni i amerykańskiej odmianie żurawiny. Żurawina wraca do łask również dzięki rosnącemu zaineresowaniu gotowaniem, eksperymentowaniem, niecodziennym łączeniem składników i smaków, jak i odkrywaniem nowych połączeń. Takim właśnie smakiem dla wielu osób jest żurawina.
Żurawina dzięki wyrazistemu, kwaśnemu smakowi stanowi niezwykle wykwintny i wytrawny dodatek. Świeża żurawina ma piękną i głęboką czerwoną barwę o lekkim połysku. W polskiej kuchni żurawina pojawia się stosunkowo rzadko. Ze względu na kwaśny smak zwykle stosuje się przetworzoną żurawinę w postaci dżemów czy konfitury serwowaną jako dodatek do mięs lub serów, zwykle pleśniowych. Natomiast zimową porą na narciarskich stokach króluje oscypek grillowany z konfiturą żurawinową. Popularna jest także żurawina suszona, rzadziej – mrożona. Suszona żurawina stanowi składnik müsli czy też batoników energetycznych.
Warto wiedzieć, że żurawina może być wdzięcznym dodatkiem nie tylko do dziczyzny, pieczonego schabu i cielęciny, do których jest zwykle rekomendowana. Doskonale też współgra z delikatnym mięsem drobiowym, jak i rybami. Dodaje ciekawego i wyrazistego smaku deserom, zupom, sosom, potrawom z ryżu i makaronów a także nalewkom alkoholowym.
Jednak żurawina to nie tylko wyborny smak i wyrafinowana kuchnia. Żurawina to samo zdrowie, moc witamin oraz liczne właściwości prozdrowotne i antybakteryjne, co potwierdza medycyna. Zapobiega przeziębieniom, infekcjom dróg moczowych, jamy ustnej, przewodu pokarmowego. Działa też antyrakowo. Do ledwie kilka właściwości, a ich lista jest o wiele dłuższa.
Zatem łącząc przyjemne, a raczej zdrowe, ze smacznym - proponujemy kilka ciekawych i nietypowych przepisów z żurawiną.
Gnocchi Z pikantnym sosem pomidorowo-żurawinowym
Składniki:
(dla 4 osób)
500 g włoskich kluseczek gnocchi
30 g orzechów włoskich
2-3 gałązki rozmarynu
4 łyżki oliwy z oliwek
sól
Sos:
1 cebula
1 ząbek czosnku
1 czerwona papryczka chili
1 łyżka oleju
375 ml przecieru pomidorowego (z kartonika lub puszki)
2 łyżki czerwonej porzeczki
75 g suszonej żurawiny amerykańskiej
sól
Sposób przygotowania:
Cebulę i czosnek obrać i pokroić w kostkę. Papryczkę chili przeciąć wzdłuż na pół, oczyścić, usunąć pestki, opłukać i posiekać. Na rozgrzanym oleju podsmażyć cebulę, czosnek i chili, dodać przecier pomidorowy, galaretkę i żurawinę amerykańską. Gotować na małym ogniu przez 3-5 minut, doprawić do smaku solą. Orzechy włoskie grubo pokroić. Na rozgrzanej oliwie podsmażyć gnocchi na złoty kolor, dodać orzechy i rozmaryn. Podawać z sosem pomidorowym i świeżo tartym parmezanem.
Krem pomidorowy z pesto ziołowo-żurawinowym
Składniki:
(dla 4 osób)
1 duża puszka obranych pomidorów
2 cebule
1 ząbek czosnku
1 mała czerwona papryczka chili
2 łyżki oliwy z oliwek
6 łyżek wytrawnego wermutu
250 ml ubitej śmietany
sól, pieprz Prymat
Pesto:
50 g suszonej żurawiny amerykańskiej
30 g orzechów włoskich
1 pęczek kolendry
1 pęczek pietruszki
6 łyżek oliwy z oliwek
sól, pieprz Prymat
Sposób przygotowania:
Cebulę i czosnek obrać, pokroić w kostkę. Papryczkę chili przekroić na pół, usunąć pestki i drobno posiekać. Na rozgrzanej oliwie podsmażyć cebulę, czosnek i chili. Wlać wermut, a następnie dodać pomidory z zalewą i śmietanę. Całość doprawić do smaku solą i pieprzem. Dusić przez 10-15 minut. Zupę zmiksować, doprawić solą i pieprzem.
Przygotować pesto. Zioła umyć, osuszyć i grubo pokroić. Orzechy rozdrobnić. Zioła, orzechy i oliwę z oliwek zmiksować, doprawić solą i pieprzem. Żurawinę pokroić, a następnie zmieszać ze zmiksowanymi ziołami i orzechami.
Zupę podawać polaną aromatycznym sosem pesto.
Pappardelle z sosem z ŻURAWINY AMERYKAŃSKIEJ i orzechów włoskich
Składniki:
(dla 4osób)
400 g makaronu pappardelle
250 g mrożonych liści szpinaku
2 kromki chleba tostowego
6 łyżek mleka
125 g białego sera
4 łyżki suszonej żurawiny amerykańskiej
80 g orzechów włoskich
4 gałązki mięty
1 pęczek pietruszki
1 mały ząbek czosnku
50 ml wywaru warzywnego
2 łyżki oliwy z oliwek
2 łyżki soku z cytryny
1 łyżka masła
sól, pieprz Prymat
Sposób przygotowania:
Chleb tostowy namoczyć w mleku. Żurawinę i orzechy włoskie rozdrobnić, zaś liście mięty i pietruszki porwać, a ząbek czosnku obrać i pokroić - całość przełożyć do moździerza i zetrzeć. Następnie dodać namoczony chleb tostowy, wywar warzywny, oliwę z oliwek i wymieszać do uzyskania gęstej pasty.
Sos żurawinowo-orzechowy wlać do miski, dodać biały ser, wymieszać i doprawić do smaku solą, pieprzem i 2 łyżkami soku cytrynowego. Gotowy krem przełożyć do słoika i odstawić w chłodne miejsce.
Makaron ugotować al dente w dużej ilości osolonej wody z dodatkiem oliwy z oliwek. Szpinak rozmrozić, podgrzać z łyżką masła, doprawić. Odlać ok. 100 ml wody, w której gotował się makaron, zmieszać z sosem orzechowym, podgrzać, a następnie wymieszać z makaronem i szpinakiem.
Sznycelki z indyka podane z pasztetem z żurawiny i kasztanów i sosem żurawinowym
Składniki:
(dla 4 osób)
4 sznycle z piersi indyczej (po ok. 150 g)
olej do smażenia
Sos żurawinowy:
250 ml soku żurawinowego
150 g cukru
1 laska cynamonu
340 g świeżej żurawiny
1 pomarańcza
Pasztet:
300 g mielonej wieprzowiny
1 duża cebula
3 kromki pieczywa tostowego
200 g jadalnych kasztanów
½ pęczka tymianku
½ pęczka szałwii
2 łyżki oleju
4 łyżki suszonej żurawiny amerykańskiej
1 jajko
sól, pieprz czarny mielony Prymat
Sposób przygotowania:
Do garnka wlać sok żurawinowy, dodać cukier, cynamon i żurawinę. Pomarańczę umyć, cienko oskrobać skórkę i wycisnąć sok. Skórkę i sok pomarańczowy dodać do sosu i gotować na średnim ogniu przez 10-15 minut. Sos można podawać na ciepło lub zimno.
Cebulę obrać, przekroić na pół i pokroić w drobną kostkę. Tosty rozdrobnić. Tymianek i szałwię umyć i otrząsnąć z wody, oskubać listki i drobno posiekać. Cebulę zrumienić na łyżce oleju, wystudzić. Zioła, rozkruszony chleb, mielone mięso i suszoną żurawinę rozgnieść z jajkiem i cebulą, mocno doprawić solą i pieprzem. Kasztany odsączyć z zalewy i delikatnie wymieszać z masą mięsną. Niedużą formę do pieczenie (ok. 15 x 22 cm) natłuścić olejem, przełożyć masę i piec przez około 30-40 minut w temperaturze 200ºC.
Pasztet wyjąć z piekarnika, pokroić w plastry. Sznycle lekko rozbić, doprawić do smaku i usmażyć na niewielkiej ilości oleju po 3-4 minuty z każdej strony. Podawać z pasztetem i sosem żurawinowym.
SŁOWO OD ROBERTA
Wyrazistość dania podkreśli uprzednie zamarynowanie mięsa z indyka w słodko-kwaśnej marynacie Prymatu.
Pierś z kaczki z chutneyem żurawinowym
Składniki:
(dla 4 osób)
2 piersi z kaczki (po ok. 300 g)
2 łyżki oleju
1 ząbek czosnku
2 gałązki rozmarynu
sól, pieprz grubo mielony czarny Prymat
Chutney żurawinowy:
1 małe mango
1 cebula
50 g suszonej żurawiny amerykańskiej
200 g świeżej żurawiny
100 g cukru
1 ząbek czosnku
1 papryczka chili
1 łyżeczka imbiru
1 limonka
½ laski cynamonu
1 łyżeczka nasion kolendry
1 łyżeczka soli
Marynata:
3 łyżki oliwek
przyprawa do drobiu po myśliwsku
Sposób przygotowania:
Mango i cebulę obrać, pokroić w kostkę. Czosnek i imbir obrać i drobno posiekać wraz z chili. Z limonki zeskrobać odrobinę skórki, wycisnąć sok. Wszystkie składniki przełożyć do garnka, zagotować pod przykryciem, a następnie zdjąć pokrywkę i gotować na średnim ogniu 10-12 minut, często mieszając. Gotowy sos powinien mieć konsystencję marmolady. Chutney należy zużyć w ciągu 2-3 dni. Gorący sos można również przełożyć do wygotowanych słoików, szczelnie zamknąć i przechowywać w chłodnym miejscu bez dostępu światła.
Mięso umyć i osuszyć papierowym ręcznikiem. Ostrym nożem ponacinać skórkę, oprószyć solą i pieprzem. Zamarynować na kilka godzin. Na rozgrzanym oleju obsmażyć piersi, rozpoczynając od strony ze skórą (12-15 minut), a następnie obrócić kaczkę i smażyć kolejne 5 minut. Mięso przełożyć na półmisek, po kilku minutach pokroić w plastry i podawać z chutneyem.
Pomarańczowa panna cotta z sosem żurawinowym
Składniki:
(dla 4 osób)
150 ml soku pomarańczowego
4 łyżki likieru pomarańczowego
300 ml śmietany
150 g słodkich jabłek
50 g suszonej żurawiny amerykańskiej
50 g cukru
1 pomarańcza ze skórą
1 strąk wanilii
3 płatki żelatyny
2 gałązki mięty
4 małe foremki (np. do sufletów)
Sposób przygotowania:
Sok pomarańczowy i likier rozgrzać z 2 łyżkami cukru, odparować do 100 ml. Strąk wanilii rozciąć i wyjąć miąższ. Płatki żelatyny namoczyć w zimnej wodzie. Waniliowy miąższ, strąk wanilii i śmietanę dodać do syropu pomarańczowego, zagotować. Żelatynę odcisnąć, rozpuścić w przygotowanym płynie i wystudzić, od czasu do czasu mieszając. Gdy śmietanka pomarańczowa zacznie się ścinać, przełożyć ją do małych foremek i odstawić w chłodne miejsce na co najmniej trzy godziny.
Pomarańczę umyć, cienko ściągnąć skórkę i wycisnąć sok. Jabłka obrać, pokroić w ćwiartki, usunąć gniazda nasienne i pokroić w plasterki. Żurawinę, jabłko, sok i skórkę pomarańczową rozgrzać w garnku z pozostałym cukrem i gotować na malutkim ogniu przez 15-20 minut. Miętę umyć, osuszyć, oberwać listki.
Przy pomocy małego nożyka oddzielić krem od brzegów foremek i gotowy deser panna cotta ostrożnie zsunąć na talerzyki. Przed podaniem deser udekorować sosem żurawinowym i listkami mięty.
SŁOWO OD ROBERTA
Jabłka po obraniu pokropić sokiem z cytryny, żeby nie sczerniały.
Risotto dyniowe z suszoną żurawiną
Składniki:
(dla 4 osób)
400 g dyni
450 ml bulionu warzywnego
600 ml soku żurawinowego
50 g suszonej żurawiny amerykańskiej
250 g ryżu arborio
2 szalotki
40 g masła
2-3 ząbki czosnku
1 gałązka rozmarynu
2-3 łyżki oliwy z oliwek
4 łyżki posiekanej pietruszki
4 łyżki świeżo startego parmezanu
sól, pieprz biały Prymat
Sposób przygotowania:
Suszoną żurawinę ugotować na małym ogniu w niewielkiej ilości soku żurawinowego, doprowadzić do wrzenia i dusić 20 minut. Owoce odcedzić na sitku, odzyskać sok. Dynię obrać ze skóry, wydrylować i pokroić w kostkę. Szalotki i czosnek obrać, drobno posiekać. Rozmaryn umyć, osuszyć i posiekać.
Sok żurawinowy i bulion warzywny zagotować, doprowadzić do wrzenia, a następnie zmniejszyć temperaturę gotowania. W rondlu podgrzać oliwę z oliwek, poddusić na niej wszystkie przygotowane składniki i dusić wraz z żurawiną przez 1 minutę. Całość doprawić do smaku solą i pieprzem. Następnie dodać ryż, krótko poddusić, wlać 1/3 przygotowanego uprzednio bulionu. Risotto gotować do miękkości na średnim ogniu przez około 20 minut, od czasu do czasu mieszając i stopniowo dolewając pozostały bulion. Należy użyć tyle bulionu, aby risotto miało aksamitną konsystencję, ale ziarnka ryżu nie były rozgotowane. Przed podaniem do risotto dodać pietruszkę, parmezan i masło.
SŁOWO OD ROBERTA
Najlepszy ryż do risotto to arborio. Charakteryzuje się dużymi, obłymi ziarnami o pękatym kształcie. W trakcie gotowania staje się on pulchny, nie zmieniając przy tym swojego kształtu.
Sernik z jabłkami i żurawiną
Składniki:
(dla 4 osób)
300 g sera na sernik (wielokrotnie mielonego)
2 jabłka
2 łyżki suszonej żurawiny amerykańskiej
2 łyżki soku pomarańczowego
2 jajka
50 ml sok gruszkowego
3 łyżki mąki
1 łyżeczka proszku do pieczenia
1 łyżeczka oleju
skórka z cytryny
szczypta soli
Sposób przygotowania:
Jabłka umyć, obrać ze skórki, usunąć gniazda nasienne i pokroić w plastry. Żurawinę wymieszać z sokiem pomarańczowym, dodać pokrojone jabłka. Jajka, sok gruszkowy, ser, skórkę z cytryny, sól, mąkę i proszek do pieczenia wymieszać do uzyskania kremowej masy. Dodać pokrojone owoce. Żaroodporną formę nasmarować tłuszczem, przełożyć do niej masę serowo-jabłkową. Piec ok. 40 minut w temperaturze 180ºC. Sernik podawać z sosem waniliowym.
Sos żurawinowy
Składniki:
(dla 6 osób)
125 g suszonej żurawiny
300 ml nektaru żurawinowego
1-2 łyżki cukru
starta skórka z 1 pomarańczy
sól, czarny pieprz, goździki, gałka muszkatołowa Prymat
Sposób przygotowania:
Żurawinę gotować 10 minut z dodatkiem nektaru, cukru i skórki pomarańczowej, cały czas mieszając. Sos posolić i wystudzić.
Sos żurawinowy można doprawić wedle własnego uznania mielonymi goździkami, świeżo startą gałką muszkatołową lub drobno startym świeżym imbirem.
