Kapusta to różnorodności gatunków, smaków i zastosowań. Mamy w kuchni polskiej kapustę białą, czerwoną, pekińską, ale też już przetworzoną, stanowiącą zupełnie innych produkt – kapustę kiszoną. Z jednej strony wykorzystuje się szeroko świeżą kapustę, z której można przygotować tak lubiane w polskiej kuchni gołąbki. Młodej kapusty duszonej ze śmietaną i koperkiem nie sposób nie lubić - szczególnie w towarzystwie kotleta schabowego. Z kapusty kiszonej w połączeniu ze słodką przyrządza się bigos – danie niemal narodowe. Kiszona kapusta świetnie komponuje się też z tłustymi mięsami – szczególnie lubi się z żeberkami i golonką, to też doskonała baza do kapuśniaku. Kiszona kapusta jest też nieodłącznym elementem dań wigilijnych. Zależnie od regionu i jego tradycji przyrządza się kapustę z grochem lub z grzybami. Farszem z kapusty i grzybów wypełnia się też pierogi, uszka, kulebiaki, a na co dzień – krokiety czy łazanki. Z czerwonej kapusty i np. żurawiny można przygotować wykwinty dodatek na ciepło do pieczonej kaczki lub gęsi. Surowa biała kapusta jest bazą pysznych i zdrowych surówek, na przykład popularnego coleslawa.
Na październik i listopad przypada moment zbiór kapusty i jej kiszenia na zimę. Niegdyś w każdym domu robiło się beczkę kapusty kiszonej, dziś – w niewielu już domach własnoręcznie się kisi się kapustę. Jednak jak to zwykle bywa smak domowej kapusty jest wyjątkowy.
Moc witamin i minerałów od tysiącleci czyniła z niej warzywo wyjątkowe, cieszące się uznaniem w medycynie ludowej, później pomagała unikać szkorbutu żeglarzom w dalekich wyprawach. Dziś potwierdzono jej liczne zdrowotne właściwości i została uznana z warzywo o największych właściwościach zdrowotnych. Co ciekawe zdrowa jest zarówno świeża, gotowana, jaki kiszona kapusta.
Kapusta, a w szczególności jej sok doskonale działa na żołądek i jelita, poprawia odporność, działa niemal jak antybiotyk. Działa doskonale nie tylko wewnętrznie, ale też zewnętrznie, dziś jednak zajmiemy się jej kulinarną stroną.
KAPUSTA Z GROCHEM I SUSZONYMI GRZYBAMI
Składniki dla 4 osób:
1 kg kiszonej kapusty
200 g namoczonego w wodzie grochu
Kilka namoczonych suszonych grzybów
Sól, pieprz biały mielony, ziele angielskie, liść laurowy, kminek Prymat do smaku
Sposób przygotowania:
Grzyby zagotować, wystudzić i pokroić na mniejsze kawałki, pozostawiając wodę, w której gotowały się grzyby.
Kapustę pokroić, przełożyć do garnka i zalać wodą. Dodać groch, suszone grzyby i przyprawy. Całość gotować do miękkości, dodając niewielką ilość wody, w której gotowały się grzyby. Tak przygotowaną kapustę podawać z gotowanymi ziemniakami skropionymi olejem lnianym.
KULEBIAK Z KAPUSTĄ, GRZYBAMI I PIECZONYM SANDACZEM
Składniki dla 4 osób:
300 g ciasta francuskiego
200 g zamarynowanego w przyprawie do ryb i upieczonego sandacza bez skóry
Kilka suszonych grzybów
2 łyżki oleju rzepakowego
200 g kiszonej kapusty
Obrana i starta na grubych oczkach włoszczyzna
Liść laurowy, ziele angielskie, pieprz ziarnisty Prymat, sól do smaku
1 jajko
Sposób przygotowania:
Grzyby opłukać, namoczyć w wodzie, a następnie ugotować, wystudzić, pokroić w paski i podsmażyć wraz z cebulą na oleju.
Kapustę poszatkować, zalać wywarem z grzybów i gotować przez około 30 minut z włoszczyzną i przyprawami. Pod koniec dodać grzyby i wystudzić.
Ciasto francuskie rozwałkować i ułożyć na blasze wyłożonej pergaminem. Na cieście równomiernie rozłożyć przygotowaną wcześniej kapustę z grzybami oraz kawałki pieczonego sandacza. Całość delikatnie zawinąć, posmarować rozkłóconym jajkiem i delikatnie ponakłuwać. Piec około 30 minut w temperaturze 200°C.
SMAŻONE PIEROGI Z KAPUSTĄ I GRZYBAMI
Składniki dla 4 osób:
Ciasto:
300 g mąki
2 żółtka
2 łyżki oleju
sól do smaku
Farsz:
400 g kiszonej kapusty
1 cebula pokrojona w kostkę
100 g suszonych grzybów
sól, pieprz czarny mielony, liść laurowy, ziele angielskie Prymat do smaku
olej do smażenia
Sposób przygotowania:
Grzyby umyć i moczyć kilka godzin w zimnej wodzie, a następnie w tej samej wodzie ugotować. Kapustę ugotować z liściem laurowym i zielem angielskim, odcedzić i posiekać. Na oleju podsmażyć cebulę, dodać kapustę i ugotowane, drobno posiekane grzyby. Całość dusić, cały czas mieszając. Doprawić do smaku solą, pieprzem i wywarem z grzybów, a następnie odparować, zestawić z ognia i wystudzić.
Ciasto: do przesianej mąki dodać żółtko, olej i tyle ciepłej wody, by osiągnąć jednolitą masę ciasta pierogowego. Ciasto zagnieść i odstawić na kilka minut, a następnie rozwałkować i wykroić z niego koła za pomocą szklanki. Na każdym kawałku ciasta ułożyć porcję farszu i zlepić brzegi.
Pierogi gotować 3 minuty we wrzącej, osolonej wodzie. Po wyjęciu z wody wystudzić, a następnie smażyć na rozgrzanym oleju na złoty kolor.
PLACKI ZIEMNIACZANE Z KAPUSTĄ
Składniki dla 4 osób:
250 g kapusty kwaszonej,
600 g startych ziemniaków,
1 pokrojona w kostkę cebula,
1 jajko,
3 łyżki mąki pszennej,
2 łyżki uprażonych ziaren słonecznika,
1 opakowanie Przyprawy do bigosu Prymat,
Olej do smażenia.
Sposób przygotowania:
Kapustę odcisnąć, poszatkować, a następnie połączyć z ziemniakami, cebulą, jajkiem, mąką i ziarnami, doprawić do smaku. Z ciasta uformować placki i usmażyć na rozgrzanym oleju, aż będą złociste i chrupiące.
