Chruściki, inaczej nazywane chrustem lub faworkami, to chrupiące ciastka posypane cukrem pudrem, smażone na głębokim tłuszczu. Najwięcej zjadamy ich w okresie karnawału, w tłusty czwartek i ostatki, czyli dzień przed Środą Popielcową.
Ciasto na chruściki robimy z mąki, żółtek, dodajemy śmietanę, spirytus, trochę tłuszczu. Spirytus zapobiega wchłanianiu zbyt dużej ilości tłuszczu w ciasto. Ciasto to dobrze jest zbijać lub tłuc wałkiem, ponownie składać i zbijać. Robimy tak kilkakrotnie, aż w cieście pojawią się pęcherzyki powietrza. Im więcej siły i serca w to włożymy, tym lepsze nam wyjdą.
Rozwałkowane cienko ciasto kroimy na małe prostokąty i robimy nacięcia po środku. Wywijamy ciasto i smażymy na rozgrzanym tłuszczu. Najlepszy to smażenia jest smalec. Ale można użyć też olej, masło klarowane.
Powstanie faworków wiąże się z legendą. Młody cukiernik upuścił kawałek ciasta pączkowego przez nieuwagę na olej. Ciasto to utworzyło warkocz ,a cukiernik przestraszony chcąc uniknąć kary posypał je cukrem pudrem. Początkowe faworki były ciężkie i tłuste. Z czasem gospodynie ulepszyły przysmak.
Nazwa faworki pochodzi od francuskiego faveur, co oznacza wstążeczka, tasiemka. W Polsce w latach 30 XX wieku zaczęto używać nazwę chrust. Przysmak ten wychodzi się ze Śląska. Kiedyś organizowano konkursy talentów, gdzie faworki robiły panny na wydaniu żeby pokazać że są dobrymi gospodyniami.
Z ciasta na faworki można robić też róże, wiatraczki z konfiturą.
Róże z oczkiem z konfitury
25 dkg mąki pszennej
1 łyżka masła
3 żółtka
1/4 szklanki gęstej śmietany 18 %
3 łyżki spirytusu
szczypta soli
smalec do smażenia
cukier puder do posypania
1/2 słoiczka konfitury z czarnej porzeczki
Mąkę przesiewam do miski dodaję masło, żółtka, sól, spirytus, śmietanę i zagniatam ciasto. Ma być twarde jak na makaron. Wałkiem uderzam w ciasto energicznie składając je na pół i tak robię to kilkanaście razy. Wytworzą się przez to pęcherzyki powietrza. Odstawiam na godzinę do lodówki. Ciasto rozwałkowuję najcieniej jak się da. Mi wyszło około 30 róży.
Wycinam koła szklankami różnej wielkości. Każde koło nacinam w kilku miejscach. Środek największego smaruję białkiem, kładę na niego średnie koło i znowu smaruję białkiem i ostatnie najmniejsze. Koła układam tak żeby nacięcia na nich nie pokrywały się. Palcem dociskam mocno środek. Smażę na rozgrzanym smalcu,na złoty kolor.
Róże wkładam do garnka do góry dnem, lepiej się wtedy smażą.
Chruściki kokardki
5 żółtek
37 dkg mąki pszennej
sól szczypta
1/3 szklanki śmietany 18% ukwaszonej
4 łyżki masła
cukier puder
5 łyżek spirytusu
olej rzepakowy
Mąkę przesiewam, dodaję żółtka, śmietanę, spirytus, sól, masło. Produkty łączę krojąc nożem, następnie zagniatam rękoma. Za pomocą wałka uderzam ciasto energicznie. Robię tak około dwie minuty. Na stolnicy podsypanej mąką wałkuje je bardzo cienko. Wycinam prostokąty 7X 6 cm. Ściskam palcami ciasto na środku robiąc kokardkę. Olej rozgrzewam w głębokiej patelni, faworki muszą w nim swobodnie pływać. Wkładam kawałek ziemniaka na rozgrzany tłuszcz żeby sprawdzić czy ma odpowiednią temperaturę. Jak ziemniak zarumieni się wkładam kokardki. Za pomocą patyczka do ciasta przewracam je podczas smażenia. Jak będą zarumienione z dwóch storn wyjmuję na talerz wyłożony ręcznikiem papierowym. Podczas smażenia zmniejsza temperaturę tłuszczu.
Wiatraczki karnawałowe
Mąkę przesiewam do miski dodaję masło, żółtka, sól, spirytus, śmietanę i zagniatam ciasto. Ma być twarde jak na makaron. Wałkiem uderzam w ciasto energicznie składając je na pół i tak robię to kilkanaście razy. Wytworzą się przez to pęcherzyki powietrza. Odstawiam na godzinę do lodówki. Ciasto rozwałkowuję najcieniej jak się da.
Wycinam kwadraty 6x6 cm. Każdy kwadrat nacinam w narożnikach do środka. Nacięte końce składam do środka jak wiatraczek pokazane na zdjęciu Palcem dociskam mocno środek. Smażę na rozgrzanym smalcu,na złoty kolor.
Wiatraczki wkładam do garnka do góry dnem, lepiej się wtedy smażą.
Posypuję cukrem pudrem i dekoruję konfiturą z czarnej porzeczki
Waniliowe chruściki kwiatki
200 g mąki pszennej typ 500
szczypta soli
2 żółtka
1 łyżka spirytusu
100 g serka waniliowego homogenizowanego
cukier puder do posypania
smalec do smażenia
Do miski przesiewam mąkę, dodaję żółtka, sól, spirytus, serek waniliowy. Całość zagniatam rękoma. Ciasto rozwałkowuję cienko na stolnicy podsypanej mąką. Kroję na paski o szerokości 3-4 cm i długości około 7 cm. Z pasków formuję kokardki i sklejam dwa na krzyż. Nacinam każdą końcówkę kawałek. W głębokiej patelni rozpuszczam smalec. Powinien mieć taką temperaturę że po włożeniu kawałka ciasta zacznie się delikatnie rumienić ale nie palić. Wkładam po cztery kwiatki i smażę z każdej strony aż zrumienią się. Wyjmuję łyżką cedzakową na talerz wyłożony ręcznikiem papierowym. Jak przestygną posypuję cukrem pudrem.
Piwne róże karnawałowe
2 i 1/2 szklanki mąki
5 żółtek
1/2 szklanki piwa
2 łyżki cukru
1 łyżka spirytusu
szczypta soli
smalec do smażenia
cukier puder do posypania
konfitura malinowa.
Żółtka ucieram z cukrem mikserem aż będą puszyste. Przesiewam mąkę, dodaję sól, spirytus, piwo i całość łączę mikserem. Ciasto przekładam na stolnicę podsypaną mąkę i zagniatam. Wałkuję bardzo cienko cały czas podsypując mąka jak będzie się kleić. W głębokiej patelni rozpuszczam smalec, wkładam kawałek ziemniaka żeby sprawdzić czy tłuszcze jest dobrze rozgrzany. Z ciasta wycinam za pomocą szklanek i literatek rożnej wielkości koła, cztery rodzaje. Każde koło nacinam w pięciu miejscach na brzegach. Koła składam jeden na drugim od największego do najmniejszego. Dociskam palcem na środku. Różyczki drugi rodzaj zrobiłam zwijając koła małe jedno obok drugiego. Nie może być za dużo płatków bo ciasto się nie usmaży. Róże smażę na wolnym ogniu wkładam je do góry nogami wykładam kiedy będą przyrumienione.Po wystygnięciu posypuję pudrem i dekoruję konfiturą.
