Dynia przez wielu wykorzystywana jest do ozdoby, i kojarzona z Halloween. Jest także wspomnieniem dzieciństwa, kojarzona z kompotem i zupą którą wielu nie lubi. A czy słusznie, i czy należy omijać dynię szerokim łukiem?
Sama przyznam szczerze, że nie przepadam za kompotem z dyni, ale za zupę dyniową tą na słodko i tą wytrawną przepadam. Już w dzieciństwie zajadałam się zupą dyniową z kluseczkami i kulkami ziemniaczanymi. Zupy w tym wydaniu to tradycja mojego domu.
Dynia pochodzi a Ameryki i obejmuje 760 odmian. Przypłynęła na statku Kolumba w XV wieku. Zrywa się ją pod koniec lata, i może być przechowywana w chłodnym pomieszczeniu przez około trzy miesiące. Jadalny jest miąższ dyni, a także pestki, które są skarbnicą wielu witamin. Jest niskokaloryczna , dlatego powinny ją jeść osoby, które się odchudzają w 100 g ma 28 kalorii. Zawiera witaminę A, z grupy B, magnez, potas, wapń, fosfor, żelazo, białko, błonnik.
Reguluje pracę jelit i zapobiega zaparciom. Podnosi odporność organizmu, polecana jest osobom z problemami układu moczowego i nerek. Pestki dyni świeże stosowane są w chorobach pasożytniczych u dzieci. Chroni skórę przed wolnymi rodnikami, dzięki zawartości witaminy A, która opóźnia proces starzenia.
Miąższ dyni powinny spożywać kobiety w ciąży, bo zapobiega nudnościom i wymiotom. Dynię powinny jeść dorośli i dzieci bo jest bardzo zdrowa, i już najmłodsi spożywają ją często w słoiczkach, które można kupić dla niemowląt. Szkoda że w okresie późniejszym rodzice często o niej zapominają.
Najbardziej cenna jest dynia o miąższu pomarańczowym, im ciemniejsza tym ma więcej witamin. Polecana jest jako środek odkwaszający.
W Polsce bardzo popularna jest odmiana dyni Hokkaido, która hodowana była w Japonii stąd jej nazwa. Ma twardą skórę i orzechowy miąższ.
W Polsce uprawiane są dynie zwyczajne, które mogą osiągać gigantyczne rozmiary, o czym przekonałam się u mojej rodziny. Idealne mają warunki koło kompostownika. W sprzedaży mamy dynię piżmową, która ma butelkowaty kształt i jasną skórę, albo zieloną , brązową.
W kuchni dynię można przetwarzać w przetworach robić z niej dżemy, dynię ala ananas, przeciery. Idealna jest do zapiekania, gotowania zup jak już wspomniałam, kremów wytrawnych, zup na słodko, dodawana do leczo, ciast i deserów.
Dynia hokkaido -idealna jest do zapiekania, gotowania, można ją spożywać razem ze skórą, dobra do gulaszu, można ją nadziewać.
Dynia piżmowa- najlepsza jest do pieczenia, wtedy wydobywa się jej maślany smak. Idealna do przetworów, marmolad, zup, zapiekanek, ciast, placuszków.
Dynia makaronowa- polecana jest osobom, które zwracają uwagę na niski indeks glikemiczny. Przypomina kształtem piłkę do rugby. Najlepiej gotować ją w całości, wcześniej należy powykluwać ją widelcem i gotować 40 minut. Potem obrać i spożywać miąższ ze środka. Można ją także zapiekać pokrojoną w paski, a po upieczeniu odkroić skórę.
Dynia zwyczajna- najlepsza jest na marynaty, na pikle, angielskie chutney'e.
Krojąc dynię nie wyrzucajmy pestki, tylko je dokładnie umyjmy, wysuszmy i zimą spożywajmy przed telewizorem zamiast niezdrowych przekąsek. Jest z nimi trochę pracy podczas obierania, ale efekt końcowy bardzo smaczny i zdrowy.
Dyniowy gulasz ala leczo z klopsikami
1/2 dyni piżmowej
1 cukinia masła
1 bakłażan
1 cebula
1 papryka zielona
1 papryka czerwona
1 łyżeczka czubrycy czerwonej
sól morska
bazylia świeże
3 pomidory duże
4 łyżki sosu pomidorowego albo 1 szklanka przecieru pomidorowego domowego
albo 1 puszka pomidorów
olej rzepakowy
klopsiki:
20 dkg mielone mięso od szynki
2 ząbki czosnku
sól, pieprz
1 łyżeczka majeranku
2 łyżki kaszki manny
1 łyżka wody
1/2 małej cebuli
3 gałązki koperku
3 łyżki mąki pszennej
1 łyżka mąki kartoflanki
Cebulę kroję w kostkę, przesmażam na oleju na patelni głębokiej. Dodaje pokrojone papryki czerwoną i zieloną. Bakłażana kroję w plastry grube solę i odstawiam na 20 minut. Płuczę pod zimną wodą i kroję w kostkę. Do papryki dodaję pokrojoną w kostkę i obraną dynię , bakłażana i cukinię którą też kroję w kostkę. Duszę na wolnym ogniu około 30 minut. Pomidory parzę, obieram ze skóry i kroję. Dodaję do warzyw i dalej duszę około 10 minut. Dodaję sos pomidorowy, przyprawiam czubrycą, solą, bazylią.
Mięsko przekładam do miski, dodaję pokrojoną cebulę, czosnek sprasowany, majeranek, sól, pieprz, kaszkę mannę i wodę oraz pokrojony koperek. Wyrabiam mięso i formuję małe kuleczki. Obtaczam je w wymieszanej mące pszennej z kartoflanką. Mąka powodu że klopsiki będą zwarte podczas gotowania. Wrzucam je do garnka z wrzącą wodą i od zagotowania się gotuje około cztery minuty.
Leczo podaję z klopsikami.
Dynia zapiekana w słoiku
3 kg dyni
Dynię obieram ze skóry, wykrawam pestki i miąższ. Kroje na kawałki i układam na blaszkach z piekarnika sztuk dwie na papierze do pieczenia. Piekę około 30-40 minut temp 200 stopni. Czas pieczenia zależy od wielkości kawałków.
Po upieczeniu, dynię przekładam do dużej miski i miksuję blenderem. Przekładam do wyparzonych słoików i zakręcam. Słoiki wkładam do dużego gara na dno którego wykładam ściereczkę i wlewam wodę do wysokości 3/4 słoików i gotuję 25 minut na wolnym ogniu. Proces pasteryzacji powtarzam trzy raz w odstępach 24 godzinnych.
Kwiaty dyni w tarcie
spód:
125 g zimnego masła
250 g maki pszennej
1 łyżka zimnej wody
sol
1/2 łyżeczki przyprawy do sałatek
2 żółtka
farsz:
3 jaja
200 ml jogurtu greckiego
75 g serka fromage czosnkowy
1/2 dyni piżmowej
10 pomidorków koktajlowych
1/2 papryczki chili
10 gałązek koperku
1/2 łyżeczki czubrycy zielonej
6 kwiatów dyni
1/3 kostki sera feta
1 łyżka jogurtu greckiego
Make przesiewam do pojemnika od malaksera, dodaję pokrojone masło zimne, żółtka, sól, przyprawę do sałatek , zimną wodę i miksuję. Wyjmuje ciasto zagniatam je bardzo krótko i wykładam na papier do pieczenia. Przykrywam drugim arkuszem i wałkuję. Przekładam ciasto do wysmarowanej formy. Piekę 20 minut temp 180 stopni.
Dynię obiera, wykrawam pestki i kroję w kostkę. Przesmażam na patelni na oleju. Kawałki mają być al dente. Ser feta rozrabiam z jogurtem, dodaję połowę koperku pokrojonego i mieszam. Z kwiatów dyni usuwam pręciki i napełniam je fetą. Układam na wystudzonym cieście podpieczonym, dodaję usmażoną dynię. Jajka wbijam do miski, dodaję pokruszony fromage, jogurt grecki, czubrycę , koperek. Mieszam całość i wylewam na tartę. Dodaje pomidorki koktajlowe i pokrojoną papryczkę chili. Wstawiam do piekarnika nagrzanego temp 190 stopni na 35 minut.
Karkówka nadziewana dynią i cukinią
3 plastry karkówki
1 cebula
2 ząbki czosnku
3 gałązki rozmarynu
1/2 cytryny
1/4 dyni piżmowej
1/2 papryki czerwonej
1/2 cukinii małej
sól
olej
Karkówkę przekładam do pojemnika, dodaję 3 łyżki oleju, pokrojony rozmaryn, dodaję sól, sok z cytryny, sprasowany czosnek, pokrojoną cebulę. Odstawiam mięso w marynacie na noc do lodówki.
Dynię obieram i kroję w paski, paprykę także kroję i cukinię. Partykę i dynię wkładam na 3 minuty do wrzątku. Na drugi dzień rozbijam plastry karkówki. Układam na każdym po dwa paski dyni, papryki i cukinii. Solę i zwijam, następnie zawiązuję nitką roladki. Smażę na wolnym ogniu na oleju około godzinę. W między czasie podlewam zimą wodą.
Dyniowy gulasz z karkówką
marynata:
1/2 kg karkówki
1 cebula
2 ząbki czosnku
sól
3 łyżki oleju
1 łyżka octu winnego
1/2 łyżeczki majeranku
1 gałązka rozmarynu
1 łyżka wina czerwonego
1 bakłażan
1 mała cukinia
1 papryka czerwona
1/2 dyni piżmowej
250 g sosu lutenica
2 szklanki przecieru pomidorowego domowego
1 łyżeczka przyprawy greckiej
Karkówkę kroję w kostkę, dodaję pokrojoną cebulę, czosnek sprasowany, olej, sól, rozmaryn, wino, ocet winny, majeranek, mieszam i odstawiam na noc do lodówki pod przykryciem. Przekładam do brytfanny i na wolnym ogniu duszę, podlewając wodą od czasu do czasu. Bakłażana kroję w kostkę, dynię także ale wcześniej obieram ją i pozbawiam pestek. Na patelni głębokiej na małej ilości oleju podsmażam bakłażana i dynię. Warzywa podlewam wodą. Dodaję paprykę pokrojoną cukinię, dolewam przecier pomidorowy i sos lutenica. Warzywa duszę do miękkości. Pod koniec dodaję karkówkę, doprawiam przyprawą grecką, solą, pieprzem.
Krem dyniowo-czosnkowy
1/2 szklanki wywaru z rosołu
1,5 kg dyni
1 cebula
3 ząbki czosnku
sól,pieprz do smaku
szczypta cukru
2 łyżki jogurtu
2 łyżki pestek dyni
natka pietruszki
olej
Dynię obieram, kroję na kawałki i gotuję w rosole do miękkości. Dynia puści dużo soku, dlatego tak mało rosołu dodaję. Cebulkę kroję drobno, i przesmażam na patelni razem ze sprasowanym czosnkiem. Cebulkę dodaję do ugotowanej dyni i razem miksuję blenderem. doprawiam solą, pieprzem, cukrem do smaku. Podaję z pestkami dyni i jogurtem oraz natką pietruszki.
