Wśród wypieków wielkanocnych bez wahania wymieniamy mazurki, senniki ale przede wszystkim babkę. Dziesiątki rożnych przepisów i dodatków sprawia że każdy znajdzie swoja ulubioną. Tradycyjnie przygotowywana była baba na drożdżach, dziś coraz częściej
Szczypta historii
Baby po raz pierwszy pojawiły się na ziemiach polskich pod koniec XVII wieku. Za czasów króla Stanisława Leszczyńskiego babki rozpowszechniły się w Europie, a szczególnie we Francji. Wiąże się się to z pewną historią. Leszczyński uznał babę drożdżową za zbyt suchą i poprosił swojego kucharza Nicolasa Stohrer aby udoskonalił babkę, tworząc z niej soczyste ciasto, zanurzane dodatkowo w rumie lub nalewce wiśniowej. Tak powstała Baba au rhum a polska baba, dała początek unowocześnionej wersji, znanej w całej Europie.
W okresie przedwojennym tradycyjnie babka wypiekana była w Wielki Piątek, w części chlebowej domowego pieca opalanego drewnem. Przygotowanie tego wypieku było czynnością mozolną, pracochłonna i odbywało się wg ściśle przestrzeganych zasad.
I tak przy przygotowywaniu baby nie mógł być obecny żaden mężczyzna, gdyż wg wierzeń jego obecność miała powodować, że babka opadała. Nieudana miała kompromitować gospodynię. Ciasto drożdżowe na babkę słynie z tego, że jest kapryśne i trudne do zrobienia. Wymaga znajomości kuluarowych tricków, zaangażowania i długiego, długiego wyrabiania. W wielu babkach porządne wyrobienie ciasta jest kluczowe: trwało ono zazwyczaj pół godziny (wyrobienie wstępne), plus 30 minut na wyrobienie po dodaniu wszystkich składników, przy czym ważnym elementem było dokładne przesianie oraz ogrzanie mąki przed przystąpieniem do wyrabiania ciasta. Poza maka i drożdżami bazowym produktem w przygotowaniu babki były świeże wiejskie jajka. Na jajkach w znacznej ilości oparta jest większość babek. W tradycyjnej babce muślinowej używa się 24 żółtka, a w tiulowej 30. Babki „staroświeckie” przygotowywało się zaś z 60 żółtek i 6 białek na pół litra mąki, a „babki wiejskie” z kopy żółtek na 3 kilogramy mąki. Po upieczeniu babkę studziło się na miękkiej poduszce. Gotową babkę spożywano z kawą z domieszką cykorii lub zwykłej zbożówki
Rodzaje babek
Zasadniczo wyróżnia się podział babek na drożdżowe oraz przygotowywane na proszku do pieczenia. Każda z nich zna kilkadziesiąt rożnych rodzajów, w zależności od sposobu przygotowania, rodzaju maki czy użytych dodatków.
I tak wśród najbardziej popularnych wyróżnić można:
* babka drożdżowa (tradycyjna przygotowywana na rozczynie z drożdży i ciepłego mleka),
* babka cytrynowa (z dodatkiem soku i/lub skórki cytrynowej)
* babka majonezowa (część lub całość tłuszczu zamienia się na majonez),
* babka serowa (z dodatkiem sera twarogowego lub kremowego),
* babkę ziemniaczana (przygotowana na mące ziemniaczanej),
* babkę herczaną (przygotowywaną na mace gryczanej),
* babka białkowa (jak nazwa wskazuje przygotowywana na samych białkach),*
* babka szafranowa (z dodatkiem szafranu),
* babka kakowa (z kakaem lub czekoladą)
* babka marmurkowa (dwukolorowa czarno-biała),
* babka kokosowa (z dodatkiem wiórków kokosowych i aromatu kokosowego)
* babka makowa zwana piegusem (z makiem)
oraz wiele innych.
Najlepsza babka cytrynowa
Składniki
200g maki ziemniaczanej
100g maki pszennej tortowej
200g cukru
200g margaryny
50ml oleju
łyżka octu spirytusowego
4 jajka
2 łyżeczki proszku do pieczenia
sok i skórka otarta z jednej cytryny i limonki
lukier:
szklanka cukru pudru
2 łyżki soku z cytryny lub pomarańczy
Sposób przygotowania
Margarynę rozpuszczamy i studzimy. Maki przesiewamy z proszkiem do pieczenia i łączymy z skórkami otartymi z cytryny i limonki. Jajka ubijamy z cukrem na puszystą masę przez minimum 5 minut, dodajemy margarynę i mieszamy jeszcze przez kolejne 2 minuty, a następnie stopniowo łyżką dodajemy mąki ze skórkami, sok z cytryny i limonki, olej i ocet. Miksujemy aż cisto będzie miało jednolita konsystencję. Przelewamy do formy na babkę z kominem i pieczemy przez około 50 minut (do suchego patyczka) w temperaturze 180 stopni C. Studzimy. Cukier puder ucieramy z ciepłym sokiem z cytryny na gęstą masę. Lukrem pokrywamy wierzch babki. Dekorujemy wg własnych upodobań.
Super baba black&white
Składniki
6 jajek
1 i ½ szklanki cukru
200g margaryny
pół szklanki oleju
3 szklanki maki
15g proszku do pieczenia
¾ szklanki letniego mleka
cukier waniliowy
czubata łyżka kakao
do dekoracji: cukier puder
Sposób przygotowania
Żółtka utrzeć z cukrem i margaryna i olejem na puszysta masę. Dodawać powoli mąkę wymieszana z proszkiem do pieczenia, a następnie mleko, cukier waniliowy i ubitą na sztywno pianę z białek. Wszystko delikatnie wymieszać. Większa część masy wlać do natłuszczonej podłużnej formy do babki, natomiast do mniejszej dodać kakao i dokładnie wymieszać. Ciemna masę wylać na jasną. Piec 45 minut w 180 stopniach C. Po wystudzeniu obficie posypać cukrem pudrem.
Babka piwna
Składniki
4 jajka
1,5 szklanki cukru
120g margaryny
pół szklanki oleju
łyżka octu
2 łyżeczki proszku do pieczenia
15g cukru waniliowego
3 szklanki maki tortowej
szklanka jasnego piwa pils (w temperaturze pokojowej)
na lukier:
szklanka cukru pudru
2 łyżki soku jabłkowego
łyżeczka soku z cytryny
Sposób przygotowania
Margarynę rozpuszczamy i studzimy. Białka jajek ubijamy na sztywno. Cały czas miksując dodajemy kolejno cukier i cukier waniliowy, następnie olej, margarynę i ocet, przesianą mąkę oraz na końcu piwo. Ciasto przekładamy do formy z kominem (silikonowej lub wysmarowanej tłuszczem i posypanej kasza manną) i pieczemy przez 45-50 minut (do suchego patyczka) w temperaturze 180 stopni C. Studzimy. Z cukru pudru, soku jabłkowego i cytrynowego ucieramy lukier i dekorujemy nim wierzch ciasta. Posypujemy posypka cukrową.
Babka majonezowa z karmelową polewą
Składniki
4 jajka
szklanka cukru
1/2 szklanki maki tortowej
1/2 szklanki maki ziemniaczanej
2 łyżki proszku do pieczenia
190g majonezu
100ml oleju
szczypta soli
na polewę: łyżka masła
100g cukierków irysy
50ml śmietany kremówki
posypka cukrowa
Sposób przygotowania
Białka ubijamy z szczypta soli na sztywną pianę. Dodajemy kolejno cały czas mieszając cukier, żółtka, przesiane mąki z proszkiem do pieczenia, majonez i olej aż do uzyskania jednolitej masy. Pieczemy w 180 stopniach C przez 40-45 minut do tzw. "suchego patyczka". W małym rondelku roztapiamy masło i wkładamy cukierki irysy. Roztapiamy je na bardzo małej mocy kuchenki cały czas mieszając aby się nie przypaliły. Gdy cukierki się roztopią dolewamy kremówkę cały czas mieszając. Jednolitą, gęsta polewę wylewamy równomiernie na babkę i szybko posypujemy posypką cukrową.
Babka z kokosem
Składniki
1 i 1/4 szklanki cukru
2 łyżki cukru waniliowego
szklanka oleju
5 jajek
1,5 szklanki maki pszennej tortowej
0,5 szklanki maki krupczatki
2 łyżeczki proszku do pieczenia
1,5 szklanki wiórków kokosowych
szklanka mleka
skórka otarta z niewoskowanej cytryny
lukier:
szklanka cukru pudru
2 łyżeczki soku pomarańczowego
posypka cukrowa
Sposób przygotowania
Cukier, cukier waniliowy oraz olej wymieszać w misie miksera. Nie przerywając miksowania dodawać po jednym jajku. Mąki przesiać z proszkiem do pieczenia i połączyć z wiórkami kokosowymi. Suche składniki oddawać po łyżce naprzemiennie z mlekiem stale mieszając . nas końcu dodać skórkę otartą z cytryny. Piec silikonowej w formie z kominem przez 1h i 10-15 minut w temperaturze 160 stopni C. Cukier puder utrzeć z sokiem do uzyskania gęstej, lekko płynnej konsystencji (w razie potrzeby dodać więcej soku).Udekorować wierz ciasta i posypać ulubioną posypką cukrową.
